Capacity remuneration mechanisms have been imposed globally in order to ensure capacity adequacy and prevent a sharp increase in electricity prices in the long-term. The main causes of their introduction are to provide financial support for companies to generate electricity or reduce consumption in peak demand and ensure sufficient incentives for potential investors. The paper aims to review the capacity remuneration mechanisms introduced in various countries. The following mechanisms are discussed: capacity payment, strategic reserve, reliability options, capacity obligations, and capacity auctions. The paper indicates the main advantages of mechanisms and key challenges related to their introduction and operation as well. The paper contributes to the existing literature by extending and updating the knowledge on the capacity remuneration mechanisms in various energy markets. The results indicate that the most complex schemes are market mechanisms. Regardless of the nature of the traded good (call options, certificates, capacity obligation), the second market structure must be introduced and managed. Consequently, the obligations are imposed on (i) the regulatory body (regulator or transmission system operator), generation companies (or demand-side response), trading companies, and consumers. The other challenge of the implementation of various CRMs is related to the transparent treatment of all technologies. All CRMs should be technologically neutral, but ultimately, some units are more favorable due to their greater impact on the reliability of the power system.

Obserwowane w ostatnim czasie dynamiczne zmiany na globalnych rynkach paliw kopalnych oraz uprawnień do emisji dwutlenku węgla mają znaczący wpływ na sektory energetyczne. Fluktuacje te wpływają także na rynki ciepła systemowego, gdzie węgiel i gaz ziemny nadal pozostają dominującymi nośnikami energii pierwotnej w wielu krajach europejskich. Rynki ciepła systemowego różnią się od rynków innych produktów ze względu na ich lokalny charakter i wymagania związane z transportem i dystrybucją. W związku z tym, w zależności od kraju, mogą one funkcjonować w różnych modelach rynkowych oraz mieć odmienne polityki kształtowania cen. W związku z powyższym, niniejszy artykuł ma na celu przegląd i analizę obecnych modeli rynkowych oraz regulacji kształtowania cen w kontekście cen na wybranych rynkach ciepła systemowego. Głównym celem jest przeprowadzenie dogłębnej analizy największych rynków w Polsce i porównanie wyników z sąsiadującymi państwami, tj. z Czechami, Słowacją, Litwą, Łotwą, Estonią i Niemcami. Polska została wybrana jako przykład ze względu na znaczną zależność od paliw kopalnych i podatność na obecne fluktuacje cen na rynkach międzynarodowych. Wyniki przeprowadzonej analizy wskazują, że Polska ma jeden z najbardziej uregulowanych rynków ciepła sieciowego, a regulacje te mogą wpływać na rentowność firm ciepłowniczych. W celu wypracowania zachęt dla potencjalnych inwestorów i obecnych przedsiębiorstw ciepłowniczych do rozwijania zrównoważonych i niskoemisyjnych systemów ciepłowniczych, rekomendowane jest rozważenie możliwości zwiększanie częstotliwości formułowania i zatwierdzania taryf ciepłowniczych.