Abstrakt
Głównym zadaniem wyobraźni w teorii dzieła literackiego Romana Ingardena jest odtwarzanie przedmiotów i wyglądów opisanych w dziele literackim oraz uzupełnianie ich schematycznego opisu o dodatkowe szczegóły zgodne z treścią dzieła. Wyobraźnia przyczynia się więc istotnie do wytworzenia konkretyzacji dzieła. Pozostałe wyobrażenia, przede wszystkim twórcze wyobrażenia autora oraz swobodne inspiracje czytelników, nie należą już do dzieła, zgodnie z postulatem antypsychologizmu. Ingarden pojmuje wyobraźnię w sposób tradycyjny, jako władzę przeżywania obrazów myślowych. Nie wiąże pojęcia wyobraźni z nadawaniem znaczenia wypowiedziom fikcyjnym, fantastycznym, metaforycznym i symbolicznym. Jeśliby jednak przyjąć właśnie taką koncepcję wyobraźni, którą można nazwać semiotyczną, obecność wyobraźni w dziele rozszerzy się do wszystkich czterech jego warstw, a sam Ingardenowski „ quasi‑sąd” będzie można uznać za „zdanie wyobraźniowe”.
Przejdź do artykułu