Wschodnie tereny Polski to obszary cenne przyrodniczo zarówno w skali kraju, jak i Europy. Należy do nich dolina środkowego Bugu, objęta ochroną jako Park Krajobrazowy. W pracy podjęto próbę oceny zanieczyszczenia środowiska metalami ciężkimi na terenie Parku Krajobrazowego ,,Podlaski Przełom Bugu". Badano zawartość metali w opadających pyłach, glebie i mniszku lekarskim (Taraxacum officina/e Webb.) w pięciu miejscowościach położonych na terenie parku. Nie odnotowano przekroczeń dopuszczalnych norm średnich rocznych wartości opadu pyłu, ołowiu i kadmu na terenie Parku, chociaż lokalnie w Janowie Podlaskim stwierdzono podwyższony w stosunku do norm opad ołowiu. Zawartość metali w glebach odpowiadała ,,O" stopniowi zanieczyszczenia gleb metalami ciężkimi. Przy odczynie badanych gleb ok. pH 6- 7, niewielkich stężeniach metali w glebie, pierwiastki: Cd i Pb gromadzą się w mniszku lekarskim w ilościach śladowych. Wyniki badań wskazują, że na terenie Parku Krajobrazowego ,,Podlaski Przełom Bugu" nie występują zagrożenia ze strony metali ciężkich.

The aim of the paper is to compare nitrate concentrations in samples of supply water as well as

water from deep and dug wells located in the eastern region of Poland. Additionally, samples of bottled water

(spring and natural mineral), certifi ed by the Institute of Mother and Child and the Children’s Memorial Health

Institute, were subjected to analyses. On the basis of the obtained results, health risks related to the occurrence

of methemoglobinemia in neonates and infants were evaluated. The risk analysis was performed according to

the procedure recommended by the United States Environmental Protection Agency. Nitrate concentrations in

the examined samples ranged from: 0.153–161.1 mg/l. The lowest concentration of nitrates was determined in

the samples of bottled water, the highest being detected in the water from dug wells. It was found that nitrate

concentration in samples of bottled and supply water did not pose any risk to the health of neonates and infants.

The highest health risk related to methemoglobinemia occurs for neonates consuming water originating from

dug wells. The risk decreases along with the age of an infant.

W pracy przedstawiono wyniki badań wybranych parametrów chemicznych wody i składu taksonomicznego rnakrobczkręgowców rzeki Liwiec i jej wybranych dopływów (środkowo-wschodnia Polska). Dokonano chemicznej i biologicznej klasyfikacji badanych wód. Przetestowano cztery indeksy biotyczne: belgijski BBi, francuski IBGN, opracowany w Wielkiej Brytanii BMWP/OQR oraz opracowany na potrzeby biologicznej klasyfikacji rzek w Polsce indeks biotyczny BMWP-PL. Korelacja pomiędzy wartościami indeksu BMWP-PL a parametrami chemicznymi wody wskazuje na przydatność indeksu BMWP-PL do oceny jakości nizinnych rzek (typu Liwiec) w Polsce.