This work presents a method for measuring the magnetic susceptibility of soil samples based on interactions of magnetic particles contained in a tested sample with a weighed permanent magnet placed in the balance mechanical design. The MYA 2.4Y microbalance manufactured by Radwag Wagi Elektroniczne, Poland, was used to perform mass measurements. The weighing system was adjusted for mass indication using a certified mass standard, and for magnetic susceptibility indication using a certified magnetic susceptibility standard. The volume of each analysed soil sample was 3.93 cm ³ and was similar to the volume and the size of the magnetic susceptibility standard. The research was carried out for 10 soil samples with a magnetic susceptibility range varying from 20 to 1600x10 ^-8 m ³ kg ^-1. The soil samples contained technogenic magnetic particles and particles of natural magnetite of geogenic origin. The study was performed for a field of 2 mT.

Celem niniejszej pracy było poznanie współzależności pomiędzy wartością podatności magnetycznej gleb a zawartością metali ciężkich pochodzących z opadu pyłów miejsko-przemysłowych przy pomocy kilku komplementarnych metod statystycznych: analizy korelacji przy użyciu współczynników korelacji Pearsona i współczynników korelacji rang Spearman'a, regresji krokowej, testu niezależności ,,chi-kwadrat". Podstawą do obliczeń statystycznych było około 600 pomiarów zawartości As, Cd, Co, Cr, Cu, Fe, Mn, Ni i Pb, w górnej (20 cm) warstwie gleby z obszaru Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego (GOP). Dane dotyczące zawartości metali ciężkich uzupełniono pomiarami niskopolowej specyficznej podatności magnetycznej (x) dokonanymi w tych samych próbach. Stwierdzono istnienie wyraźnej korelacji pomiędzy poziomem zanieczyszczeń antropogenicznych a wielkością mierzonej podatności, chociaż zależności te w glebie są na ogól skomplikowane. Najczęściej występują średnie na poziomie r = 0,5-0,7 i wysokie, na poziomie r = 0,7-0,9 korelacje pomiędzy wielkością podatności a zawartościami badanych metali. Stwierdzono, że badania zależności pomiędzy podatnością magnetyczną, a zawartością metali ciężkich nie powinny być oparte wyłącznie o wyznaczanie wspólczynnika korelacji Persona. Zastosowanie kilku komplementarnych metod statystycznych pozwala ocenić istniejące współzależności w sposób bardziej prawidłowy. Porównanie wartości wspólczynnika korelacji liniowej Pearsona oraz wspólczynnika korelacji rang Spermana wskazuje, że w zakresie stosowanej dokładności związki korelacyjne są liniowe. Podobnych wniosków dostarczają wyniki regresji krokowej wstecznej. Otrzymany model liniowy regresji wielokrotnej wyjaśnia prawie 80% zmienności podatności magnetycznej. Powyższe analizy statystyczne potwierdzają wcześniejsze spostrzeżenia, że magnetometria bazująca na pomiarach podatności magnetycznej gleb stanowi bardzo interesującą alternatywę dla innych metod w zakresie monitoringu zanieczyszczeń antropogenicznych gleby, a w szczególności zanieczyszczeń metalami ciężkimi.