Na obszarach eksploatacji rud cynku i ołowiu na Górnym Śląsku w Polsce, najpospolitszym elementem krajobrazu są hałdy górnicze, zwałowiska związane z metalurgią żelaza, cynku i ołowiu oraz osadniki po flotacji rud. Te ostatnie, zlokalizowane są w północnej części województwa katowickiego, na linii Piekary - Bytom - Bukowno - Olkusz i zajmują obszar ok. 350 ha. Powierzchnia jednego osadnika waha się od 15 do 40 ha. Osadniki w znacznym stopniu deformują krajobraz. Ich głównym materiałem jest drobnoziarnisty dolomit. Osady zawierają maksymalnie do 8,0% Zn, 1,5% Pb i zwykle powyżej I 00 mg/kg Cd. Pomimo ich wysokiego zasolenia i wysokich zawartości Zn, Pb i Cd, osadniki te mogą być rekultywowane metodą bezglebową. Ich rekultywacja wpływa na zahamowanie erozji wodnej i wietrznej. Dla celów rekultywacji biologicznej wykorzystano kilka mieszanek traw, jak również wiele gatunków drzew i krzewów. Jednakże prawie trzydziestoletnie doświadczenia potwierdziły, że pobór metali ciężkich z podłoża przez trawę, jak również ich akumulacja w ściółce jest znaczna. Niska i wysoka roślinność jest wykorzystywana jako pokarm przez dziką zwierzynę, co powoduje zagrożenie ekologiczne. W celu ograniczenia przedostawania się metali ciężkich, poprzez łańcuch gleba - rośliny - zwierzęta, do otaczającego środowiska, wydaje się konieczne przykrycie osadników innym substratem. Sugeruje się wykorzystanie odpadów z górnictwa węgla kamiennego, zawierających mało metali ciężkich, które są dostępne w regionie w prawie nieograniczonej ilości.

Ze względu na narastający problem zagrzybienia budynków mieszkalnych, w szczególności po wykonaniu ich termomodernizacji, konieczne jest poznanie mechanizmów determinujących rozwój grzybów pleśniowych w warunkach eksploatacyjnych. W tym celu, przez dwa lata prowadzono badania wpływu mikroklimatu wnętrz na rozwój grzybów pleśniowych w pawilonach osiedla mieszkaniowego zbudowanego we Wroclawiu - Brochowie, w których utrzymywano mikroklimat sprzyjający rozwojowi grzybów. Zakażono grzybami pleśniowymi próbki różnych materiałów budowlanych i przeprowadzono na nich badania rozwoju grzybów, w zależności od warunków środowiskowych panujących w pomieszczeniach. W prezentowanej pracy przedstawiono wyniki uzyskane w trakcie pierwszych trzydziestu tygodni badań.

Przedstawiono skład gatunkowy oraz liczebność zespołów skorupiaków planktonowych na tle wstępnej charakterystyki hydrochemicznej wody i osadów dennych sześciu zbiorników zapadliskowych w centralnej części województwa śląskiego. Cechą terenów silnie zaruropogcnizowanych, o zdeformowanej powierzchni ziemi, jest występowanie tuż obok siebie zbiorników wodnych znacznie różniące się od siebie hydrochemicznie. Sąsiedztwo hałd i materiałów nasypowych, wywiera widoczny wplyvv na skład chemiczny wody. W badanych 6 zbiornikach zapadliskowych centralnej części GOP stwierdzono ogółem występowanie 20 gatunków wioślarek (Cladocera) i 14 gatunków widłonogów (Copepoda). Spośród nich, w strefie bentosowej odnotowano 18 gatunków Clridocera i 14 gatunków Copepoda, a w toni wodnej 19 gatunków wioślarek i 10 gatunków widłonogów. Liczebność skorupiaków planktonowych z grupy Cladocera wykazywała pewną zależność od stopnia zmineralizowania wody. Zależności tej nie stwierdzono w przypadku Copepoda. Liczba gatunków występujących w badanych zbiornikach nic jest zależna od stężenia rozpuszczonych soli mineralnych, w zakresie stwierdzonym w badanych zbiornikach.

Praca dotyczy badań zawartości WWA w osadzie ściekowym, wydzielonym podczas oczyszczania ścieków przemysłowych. Osad scharakteryzowano określając wybrane wskaźniki chemiczne i zawartość metali ciężkich. Badania obejmowały wymywanie WWA z osadów w warunkach dynamicznych. Przeprowadzono je w kolumnach lizymetrycznych, symulując w ten sposób rzeczywiste warunki składowania osadu. Określono również zmiany zawartości WWA w osadach eksponowanych w świetle dziennym oraz w zaciemnieniu. Do wydzielenia WWA z prób zastosowano ekstrakcję przy użyciu cykloheksanu. Analizę WWA wykonano stosując wysokosprawną chromatografię cieczową (HPLC) z użyciem detektora fluorescencyjnego. Oznaczanie WWA ograniczono do sześciu WWA zalecanych przez WHO (fluoranten Fl, benzo(b)fluoranten BbF, benzo(k)fluoranten BkF, benzo(a)piren BaP, benzo(ghi)perylen BghiP oraz indeno(l,2,3-cd)piren IP).

Celem badań było określenie, czy znaczna ilość metal i ciężkich znajdujących się w gruncie składowiska żużla huty cynku i ołowiu w Piekarach Śląskich, wpływa na ich zawartość w liściach drzew. Material tworzący zwałowisko stanowi podłoże życia i rozwoju roślin, spełniając funkcję utworu glebowego. istniejąca roślinność to rezultat sukcesji naturalnej. Stanowi ją roślinność ruderalna, a także trawy jedno- i wieloletnie, krzewy i drzewa. Dominującymi gatunkami drzew są brzozy i wierzby, a także topole i sosna zwyczajna. Określono wartości pH i przewodnictwa gruntu oraz zawartości niektórych metali ciężkich (Pb, Zn, Cd, Cu, Ni) w próbach gruntu i materiale roślinnym (liście i szpilki). W gruncie obserwuje się podwyższoną zawartość kadmu, ołowiu i miedzi, a niską cynku. W badanym materiale roślinnym stwierdzono nadmierną zawartość metali ciężkich, zwłaszcza ołowiu i kadmu. Kumulacja tych metali uzależniona jest od gatunku roślin, ale także odzwierciedla ich obecność w gruncie. Zauważono, że im wyższa zawartość pierwiastków śladowych w gruncie, tym wyższy stopień ich akumulacji w liściach i szpilkach (próby S, i S2, T1 i T2). Wyjątek stanowi tu brzoza omszona, ale w tym przypadku zadecydował prawdopodobnie kwaśny odczyn. Przy wartości pH większej od 6,8 zmniejsza się mobilność metali ciężkich oraz przyswajanie przez rośliny. Przy wartości pH podłoża poniżej 7 rośliny akumulują więcej mikroskładników.