Niniejszy artykuł ma historyczno-filozoficzny charakter. Jego celem jest zarysowanie najważniejszych nurtów i problemów XIX-wiecznej filozofii hiszpańskiej. Filozofia ta, jak dotąd, nie stała się przedmiotem analiz na gruncie polskiej literatury przedmiotu. Jest to duże przeoczenie, albowiem wiek XIX to czas kształtowania się w Hiszpanii nowoczesnych społecznych, politycznych, prawnych, moralnych i intelektualnych struktur. Istotną rolę w ich tworzeniu odegrali hiszpańscy filozofowie oraz dokonująca się u nich recepcja nowożytnej europejskiej filozofii i nauki. Recepcji tej towarzyszyły liczne spory i dyskusje, dotyczące kondycji kultury hiszpańskiej oraz jej możliwych kierunków rozwoju.