Jak wyszukiwać?
wyszukiwanie zaawansowane

Wyniki wyszukiwania

Filtruj wyniki

  • Czasopisma
  • Słowa kluczowe
  • Data
  • Język

Wyniki wyszukiwania

Wyników: 12
Wyników na stronie: 25 50 75
Sortuj wg:

Territorial trauma or modernization experience? The Kraków Metropolitan Area and Silesia as case studies affected by intensive energy transition processes

Wit Hubert Wojciech Kowalik Aleksandra Komorowska Dominik Kryzia Monika Pepłowska Lidia Gawlik
Gospodarka Surowcami Mineralnymi - Mineral Resources Management | 2023 | vol. 39 | No 3 | 125-148 | DOI: 10.24425/gsm.2023.147552
Słowa kluczowe energy transition territorial trauma coal phase-out
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Energy transition is a process that affects entire regions, not only reducing the prevailing socio- -economic conditions but most importantly, creating a new framework of functioning for their inhabitants. The changes that are taking place can be described as territorial stresses, which are factors that affect not only the psychological well-being of residents but also the economic, demographic, technological and ecological conditions of the regions. The article presents the partial results of research work conducted within the EN TRAN CES project. The authors compare two carbon-intensive regions: Kraków Metropolitan Area (high air pollution area) and Silesia (coal mining area). Comparing the results of the two components and thus the research methods: - the identification and systematization of the socio-cultural stress situation (a component describing events relevant to the transformation of the regions from 1945–2022 and the sparing of its significance on the development conditions in the regions; - the assessment of the adaptive capacity of the residents based on their attachment to the place, individual adaptation strategies for resolving tensions and the level of life satisfaction (socio-psychological component).
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Wit Hubert
1
ORCID: ORCID
Wojciech Kowalik
2
ORCID: ORCID
Aleksandra Komorowska
1
ORCID: ORCID
Dominik Kryzia
1
ORCID: ORCID
Monika Pepłowska
1
ORCID: ORCID
Lidia Gawlik
1
ORCID: ORCID
  1. Mineral and Energy Economy Research Institute PAS, Kraków, Poland
  2. AGH University of Krakow, Kraków, Poland

A Change in Economic Thinking

Ewa Bińczyk
ACADEMIA. The magazine of the Polish Academy of Sciences | 2021 | No 1 (69) Energy Transtion | 17-19 | DOI: 10.24425/academiaPAS.2021.138405
Słowa kluczowe ecological economics climate catastrophe energy transition
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

On ecological economics and its diagnosis of environmental and social challenges and threats.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Ewa Bińczyk

Paliwa kopalne w transformacji energetycznej – przypadek Rumunii

Wiktor Hebda
Gospodarka Surowcami Mineralnymi - Mineral Resources Management | 2023 | vol. 39 | No 4 | 85-106 | DOI: 10.24425/gsm.2023.148159
Słowa kluczowe paliwa kopalne transformacja energetyczna dekarbonizacja Rumunia
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

W obecnych czasach jednym z większych wyzwań, przed jakimi stoją państwa Unii Europejskiej, jest dążenie do zeroemisyjności gospodarek. Z pewnością w tym zakresie kluczowe pozostaje określenie roli paliw kopalnych w transformacji energetycznej. W świetle europejskiego zielonego ładu państwa UE do 2050 r. powinny zrezygnować z konsumpcji węglowodorów, tj. węgiela, ropy naftowej czy gazu ziemnego. Niemniej zauważalne są duże dysproporcje co do możliwości dekarbonizacji sektora energetycznego poszczególnych państw członkowskich UE. Rumunia od wielu lat sukcesywnie dokonuje transformacji energetycznej, której zasadniczym celem jest wydatna redukcja paliw kopalnych w miksie energetycznym. Jeszcze kilka lat temu jednym z ważniejszych surowców energetycznych był węgiel, który w perspektywie najbliższej dekady zostanie całkowicie wyeliminowany. Natomiast zdecydowanie większym wyzwaniem będzie redukcja, a następnie rezygnacja z gazu ziemnego oraz ropy naftowej. Kluczowym zadaniem, przed jakim stoi Rumunia, jest zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego, dlatego też dekarbonizacja będzie silnie sprzężona z możliwościami gospodarczo-politycznymi państwa. Wykluczenie paliw kopalnych w elektroenergetyce wiąże się z koniecznością rozwoju alternatywnych mocy wytwórczych, w szczególności w energetyce jądrowej, wiatrowej oraz solarnej. W artykule zaprezentowano obecną kondycje sektora energetycznego Rumuni ze szczególnym naciskiem na miejsce paliw kopalnych w jej transformacji. Analiza wskazuje, że w okresie najbliższych lat dokona się dynamiczna dekarbonizacja, której efektem będzie znaczna redukcja konsumpcji paliw kopalnych. Priorytetem polityki energetycznej Rumunii jest osiągnięcie zeroemisyjnej gospodarki, niemniej kluczowe w tym procesie będzie zapewnienie stabilności i bezpieczeństwa w sektorze elektroenergetycznym.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Wiktor Hebda
1
ORCID: ORCID
  1. Jagiellonian University in Kraków, Poland

Wpływ wyzwań społeczno-kulturowych regionów węglowych na ich zdolności transformacyjne na przykładzie Śląska

Wojciech Kowalik Wit Hubert Monika Pepłowska Dominik Kryzia Lidia Gawlik Aleksandra Komorowska
Gospodarka Surowcami Mineralnymi - Mineral Resources Management | 2024 | vol. 40 | No 1 | 167-186 | DOI: 10.24425/gsm.2024.149304
Słowa kluczowe transformacja energetyczna dekarbonizacja Śląsk zmiany społeczno-kulturowe
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Artykuł przedstawia wyniki badań nad uwarunkowaniami transformacji energetycznej regionów węglowych na przykładzie Śląska. Region ten jest głównym producentem węgla kamiennego i koksującego w Polsce, z 19 kopalniami i licznymi elektrowniami węglowymi. Śląsk jest wysoce uprzemysłowiony i zurbanizowany, wnosząc znaczący wkład w polski PKB. Jest jednak również liderem pod względem emisji metanu i dwutlenku węgla. W prezentowanych badaniach wykorzystano podejście bazujące na teorii „napięć-odkształceń” Alvina L. Bertranda, do badania stresu społeczno-kulturowego pojawiającego się w efekcie oddziaływania czynników zewnętrznych i wewnętrznych procesów w samym regionie. Następnie, korzystając z ram analitycznych Marca Wolframa opartych na podejściu systemowym, przeanalizowano obecne zdolności transformacyjne Śląska. Przyjęte ramy teoretyczne zakładają możliwość wnioskowania o stresie społeczno-kulturowym z przeszłych sytuacji napięć, wpływających na strukturę społeczną regionu i kształtujących przyjęte wzory adaptacji do zmian. Stres społeczno-kulturowy wyłania się jako kluczowy czynnik determinujący strategię radzenia sobie regionu i kształtuje jego zdolność do transformacji w perspektywie długoterminowej. Zaprezentowane w artykule podejście przyjmuje perspektywę, która integruje wymiar społeczno-kulturowy, społeczno-ekologiczny i technologiczny, zapewniając holistyczny obraz wyzwań i możliwości transformacji w regionie. Badania przeprowadzone były przy wykorzystaniu zogniskowanych wywiadów grupowych oraz ustrukturyzowanego kwestionariusza wywiadu. Uczestnikami badań były osoby reprezentujące zróżnicowane środowisko ekspertów i działaczy zaangażowanych w proces transformacji energetycznej Śląska – samorządowców, przedsiębiorstw, stowarzyszeń zawodowych czy działaczy społecznych.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Wojciech Kowalik
1
ORCID: ORCID
Wit Hubert
2
ORCID: ORCID
Monika Pepłowska
2
ORCID: ORCID
Dominik Kryzia
2
ORCID: ORCID
Lidia Gawlik
2
ORCID: ORCID
Aleksandra Komorowska
2
ORCID: ORCID
  1. AGH University of Krakow, Kraków, Poland
  2. Mineral and Energy Economy Research Institute PAS, Kraków, Poland

The development of renewable energy in the world in the context of employment transformation

Svitlana Kalinina Olena Lyndiuk Vasyl Savchenko Valeriya Podunay Svitlana Lanska Eduard Savchenko
Polityka Energetyczna - Energy Policy Journal | 2021 | vol. 24 | No 4 | 89-104
Słowa kluczowe renewable energy renewable energy employment employment trends energy transition investment
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

This article is devoted to the worldwide development of renewable energy in connection to the development of the socio-economic system and employment transformations. It is emphasized that the use of renewable energy sources is growing extremely fast globally, and it is generating positive socio-economic effects such as creating jobs worldwide. It is noted that in contrast to the situation in the field of traditional energy, the number of vacancies in the field of renewable energy continues to grow; photovoltaic, bioenergy, hydropower and wind forms of renewable energy are powerful employers in the world economy. It is noted that the increase in the number of people employed in the field of renewable energy is a consequence of the decentralized nature of the sector, as a result of which, renewable energy technologies produce more vacancies per unit of investment compared to traditional electricity generation technologies. It has been emphasized that the further development of renewable energy depends on the volume of investment in the creation of production facilities, which contributes to the further creation of jobs. Furthermore, it has been determined that the problem of renewable energy staffing is also extremely relevant for Ukraine. It is noted that the current system of training for this energy sector does not meet the long-term requirements; the increase of energy efficiency and the development of renewable energy transform the qualification requirements for employees, which requires the transformation of approaches to the training and development of employees.
Przejdź do artykułu

Bibliografia


“Alternative” employment 2020. Is the personnel market keeping up with the changes in the energy sector? («Alternativnaya» zanyatost. Uspevayet li rynok kadrov za izmeneniyami v sektore energetiki?) [Online] http://economica.com.ua/solnechnaia_enerhyia/article/alternatyvnaia_zaniatost.html [Accessed: 2021-07-16] (in Russian).
AEEP 2021. Africa-EU Energy Partnership. [Online] https://africa-eu-energy-partnership.org/ [Accessed: 2021-07-31].
APN 2021. Asia-Pacific Network for Global Change Research. [Online] https://www.apn-gcr.org/ [Accessed: 2021-07-29].
BP 2021. BP Statistical Review of World Energy, Edition 2021. [Online] https://www.bp.com/en/global/ corporate/energy-economics/statistical-review-of-world-energy.html [Accessed: 2021-08-17].
Deloitte 2018. International Renewable Energy Trends (Mezhdunarodnyye tendentsii v oblasti vozobnovlyayemykh istochnikov energii). Deloitte, Insights. Deloitte Development LLC. [Online] https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/ru/Documents/energy-resources/Russian/global-renewable-energy-trends.pdf [Accessed: 2021-08-08] (in Russian).
EC 2019. Communication from the Commission to the European Parliament, the European Council, the Council, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions “The European Green Deal”. European Commission. Brussels, 11.12.2019, COM(2019) 640 final.
ESMAP 2021. Energy Sector Management Assistance Program. [Online] https://www.esmap.org/ [Accessed: 2021-07-30].
IRENA 2018. Transformation of the global energy system. Roadmap to 2050 (Preobrazovaniye globalnoy energeticheskoy sistemy. Dorozhnaya karta do 2050). [Online] https://www.irena.org/-/media/ Files/IRENA/Agency/Publication/2018/Apr/IRENA_Global_Energy_Transformation_2018_summary_ RU.pdf?la=en&hash=65D7B55F58A18EFA01D7F0FB0A74DA691F9C57F9 [Accessed: 2021- 07-21] (in Russian).
IRENA 2019. Renewable Energy Employment by Country. [Online]. https://www.irena.org/Statistics/View-Data-by-Topic/Benefits/Renewable-Energy-Employment-by-Country [Accessed: 2021-08-17].
IRENA 2020. Global Renewables Outlook: Energy Transformation 2050. [Online] https://www.irena.org/-/media/Files/IRENA/Agency/Publication/2020/Apr/IRENA_Global_Renewables_Outlook_2020.pdf [Accessed: 2021-08-01].
IRENA 2020. Renewable energy and jobs. 2020 Annual Review (Vozobnovlyayemaya energetika i rabochiye mesta. Ezhegodnyy obzor za 2020 g.) [Online] https://irena.org/-/media/Files/IRENA/Agency/Publication/ 2020/Sep/Key_Findings_Jobs_Review_2020_RU.pdf?la=en&hash=DB49345C378E61214D- 197BA5FED1729AD36633F7 [Accessed: 2021-07-09] (in Russian).
IRENA 2020. Renewable Energy and Jobs. Annual Review 2020. IRENA. [Online]. https://www.irena.org/publications/2020/Sep/Renewable-Energy-and-Jobs-Annual-Review-2020 [Accessed: 2021-08-08].
IRENA 2020. The Post-Covid Recovery. [Online] https://irena.org/-/media/Files/IRENA/Agency/Publication/2020/Jun/IRENA_Post-COVID_Recovery_2020.pdf [Accessed: 2021-07-30].
IRENA 2020. The quantity of jobs in the renewable energy sector continues to grow and totals 11.5 million worldwide (Kolichestvo rabochikh mest v sektore vozobnovlyayemykh istochnikov energii prodolzhayet rasti i naschityvayet 11.5 mln po vsemu miru). [Online] https://www.irena.org/-/media/Files/IRENA/ Agency/Press-Release/2020/Sep/PRESS-RELEASE--Jobs-Russian.pdf?la=en&hash=527ACF- 3DE078EC9EEAAACC452469DCB61861FDA4 [Accessed: 2021-07-14] (in Russian).
Kalinina et al. 2019 – Kalinina, S., Mikhaylushin, L., Korovchuk, Y. and Kushnarenko, O. 2019. Monitoring of International Labor Migration in the Context of the World Economy Labour Resources Providing Problems. Advances in Economics, Business and Management Research (MDSMES) 99. Atlantis Press. 2019, pp. 389–392, DOI: 10.2991/mdsmes-19.2019.74.
Kalinina et al. 2020 – Kalinina, S., Lyndiuk, O. and Buchyk, V. 2020. Development of renewable energy in Ukraine in the context of ensuring public employment. Polityka Energetyczna – Energy Policy Journal 23(4), DOI: 10.33223/epj/130319.
Lanska, S. and Mishchenko, S. 2020. Theoretical And Methodological Aspects Of Labor Market Development Under The Influence Of Destabilizing Factors. Norwegian Journal of development of the International Science 50(3), pp. 38–45.
MEDREC 2021. Cooperation, efficiency, and Innovation for sustainability in the Mediterranean. [Online] https://www.medrec.org/about [Accessed: 2021-07-29].
REnKnow.Net 2021. Renewable Energy Research for Global Markets REnKnow.Net. [Online] http://renknow.net/ [Accessed: 2021-07-29].
SFERA 2021. Solar Facilities for the European Research Area. [Online] https://sfera.sollab.eu/ [Accessed: 2021-07-29].
Tkachuk, Y. 2020. Personnel for the power industry: what do power companies think about professional education in Ukraine (Kadry dlya energetiki: chto dumayut energokompanii o professionalnom obrazovanii v Ukraine). [Online] https://kosatka.media/category/blog/news/kadry-dlya-energetiki-chto-dumayut-energokompanii-o-professionalnom-obrazovanii-v-ukraine [Accessed: 2021-08-09] (in Russian).
TNA 2021. Technology Needs Assessment – UNEP DTU Partnership. [Online] https://tech-action.unepdtu.org/ [Accessed: 2021-07-30].
UARE 2019. Renewable energy: a chance for employment growth in Ukraine (Vozobnovlyayemaya energetika: shans dlya rosta zanyatosti v Ukraine) [Online] https://uare.com.ua/ru/novyny/556-vozobnovlyaemaya-energetika-shans-dlya-rosta-zanyatosti-v-ukraine.html [Accessed: 2021-07-21] (in Russian).
US Office of Electricity 2020. Grid Modernization and Smart Grid. [Online] https://www.energy.gov/oe/activities/technology-development/grid-modernization-and-smart-grid [Accessed: 2021-07-21].
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Svitlana Kalinina
1
ORCID: ORCID
Olena Lyndiuk
1
ORCID: ORCID
Vasyl Savchenko
1
ORCID: ORCID
Valeriya Podunay
1
ORCID: ORCID
Svitlana Lanska
1
ORCID: ORCID
Eduard Savchenko
1
ORCID: ORCID
  1. Theoretical and Applied Economics Department, Ukrainian State Employment Service Training Institute, Ukraine

Hydrogen in the Strategies of the European Union Member States

Renata Koneczna Justyna Cader
Gospodarka Surowcami Mineralnymi - Mineral Resources Management | 2021 | vol. 37 | No 3 | 53-74 | DOI: 10.24425/gsm.2021.138660
Słowa kluczowe hydrogen renewable energy sources energy transition climate neutrality hydrogen strategy
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Strategies and roadmaps are essential in areas that require long-term planning, such as the energy transition. Strategic plans can play an important role in developing visions for reducing CO2 emissions, developing renewable energy sources (RES) and hydrogen technologies. Hydrogen can be included in value chains in various sectors of the economy as raw material, emission-free fuel, or as an energy carrier and storage. The analysis of the future of hydrogen energy, which is an essential component of transforming the economy into an environmentally neutral one, is an integral part of the strategies of the European Union (EU) Member States.
This article reviews the strategic documents of the EU countries in the field of a hydrogen economy. Currently, six EU Member States have approved the hydrogen strategy (Germany, France, the Netherlands, Portugal, Hungary, Czech Republic), and two of them have roadmaps (Spain, Finland). The others are working on their completion in 2021. EU countries have the possibility of energy transformation based on a hydrogen policy, including green hydrogen, within the framework of the European Green Deal, i.e. aiming for climate neutrality and creating a modern and environmentally friendly economy.
By 2030, some of the countries plan to become a leader not only in the field of hydrogen production or RES development aimed at this process but also in the areas of research and development (R&D), sales of new technologies, and international cooperation. Member countries are focused on the production of clean hydrogen using electrolysis, creating incentives to stimulate demand, developing a hydrogen market, and implementing hydrogen infrastructure.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Renata Koneczna
1
ORCID: ORCID
Justyna Cader
1 2
ORCID: ORCID
  1. Mineral and Energy Economy Research Institute of the Polish Academy of Sciences, Kraków, Poland
  2. Faculty of Geology, University of Warsaw, Poland

Whither the Energy Transition?

Jan Kiciński
ACADEMIA. The magazine of the Polish Academy of Sciences | 2021 | No 1 (69) Energy Transtion | 8-11 | DOI: 10.24425/academiaPAS.2021.138403
Słowa kluczowe energy transition renewable energy sources fossil fuels green hydrogen
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Humanity is being forced to alter how we use energy sources, to move away from fossil fuels and focus instead on renewable, especially solar energy. This transformation may prove to be the long sought-after “holy grail” of energy.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Jan Kiciński
1
  1. PAS Institute of Fluid-Flow Machinery in Gdańsk, Poland

Opportunities for Coal Mining Regions

Adam Drobniak
ACADEMIA. The magazine of the Polish Academy of Sciences | 2021 | No 1 (69) Energy Transtion | 20-23 | DOI: 10.24425/academiaPAS.2021.138406
Słowa kluczowe just transition energy transition technological progress climate neutrality
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

The concept of a socially “just transition” should not only guide the redevelopment of coal mining regions, opening up the way to technological progress. It is also a chance for the rest of Poland to improve the quality of life and attain carbon neutrality.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Adam Drobniak
1
  1. Faculty of Strategic and Regional Studies at the University of Economics in Katowice, Poland

Just transition – the first pillar of Poland’s energy policy until 2040 – legal, economic and social aspects

Bartosz Wojciech Brożyński
Polityka Energetyczna - Energy Policy Journal | 2022 | vol. 25 | No 2 | 5-24
Słowa kluczowe energy policy of Poland just transition low-carbon energy transition renewable energy sources
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

This paper discusses the issue of just transition and presents the general directions of Poland’s energy transition until 2040. The just transition plays an important role in the process of Poland’s green energy transition and not without reason – it is the first pillar of Poland’s Energy Policy until 2040. Therefore, the paper attempts to discuss the legal, economic and social aspects of the planned changes. The next part of the paper describes the just transition from the level of the European Union. It points out what challenges member states are facing and what actions they will have to take to meet the transition requirements set by the European goal of climate neutrality by 2050. Particular attention was paid to the activities of the European Commission, which is particularly involved in the process of transforming the European Union’s energy mix. This issue is extremely important for our country as it is going to be the major beneficiary of the EU transition fund.
The penultimate section discusses research performed from 15 to 20 February 2022 on a group of 120 people living in different regions of Poland. The respondents answered a series of questions about general aspects of the energy transition, a just transition as well as the risks resulting from following the European Union’s climate and energy trends. Based on the answers provided, pie charts and bar graphs have been produced in order to make the analysis of the issues discussed clear and understandable. The whole study was concluded with a summary.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Bartosz Wojciech Brożyński
1
ORCID: ORCID
  1. Department of Logistics, University of Szczecin Institute of Management, Poland

Generation Capacity of National Power System in View of Commodity Crisis and War in Ukraine in 2022: Diagnosis, Risk Assessment and Recommendations

Antoni Tajduś Stanisław Tokarski
Archives of Mining Sciences | 2022 | vol. 67 | No 3 | 545-559 | DOI: 10.24425/ams.2022.142415
Słowa kluczowe efficiency of electricity generation fossil fuels sources of electricity generation Polish Power System production capacity risk assessment of the energy transition
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

The article assesses the production capacity of the Polish Power System, taking into account the military operations in Ukraine and the related resource crisis. An analysis was made of how the war in Ukraine will affect the validity of Poland’s energy policy adopted a year ago. The sensitivity of the Polish Energy System to the import of energy resources from Russia was assessed as well as the possibilities of filling the gap caused by the lack of these raw materials were described and measures were proposed. It shows how electricity prices in the EU countries developed in the last year and what the energy mix of these countries looked like. Alternative scenarios for the transformation of the domestic system were discussed, including the coal – renewable energy – nuclear energy scenario, with the minimization of gas as a fuel of the transition period.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Antoni Tajduś
1
ORCID: ORCID
Stanisław Tokarski
2
ORCID: ORCID
  1. University of Science and Technology (AGH), Al. Mickiewicza 30, 30-059 Krakow, Poland
  2. Central Mining Institute, 1 Gwarków Sq., 40-166 Katowice, Poland

Energy Transition Is Necessary and Possible

Bolesław Zaporowski
ACADEMIA. The magazine of the Polish Academy of Sciences | 2021 | No 1 (69) Energy Transtion | 50-55 | DOI: 10.24425/academiaPAS.2021.138412
Słowa kluczowe energy transition climate neutrality renewable energy sources energy market energy mix nuclear energy energetic safety
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Is climate neutrality an attainable goal for Poland? What does the term mean, and what challenges does it pose to human civilization? These and other questions are addressed by Prof. Bolesław Zaporowski of the Institute of Electric Power Engineering, Poznań University of Technology.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Bolesław Zaporowski
1
ORCID: ORCID
  1. Institute of Electric Power Engineering, Poznań University of Technology, Poznan, Poalnd

Kluczowa rola wiedzy projektowej w rozwoju metodologii badań dla projektu badawczego przeprojektowania XIX-wiecznych parków publicznych (HYPPE)

Albert Fekete Martin Van Den Toorn
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddziału Polskiej Akademii Nauk w Krakowie | 2019 | vol. XLVII | 123-142 | DOI: 10.24425/tkuia.2019.131170
Słowa kluczowe analiza precedensowa architektura krajobrazu gospodarka wodna projektowanie i historia transformacja energetyczna tworzenie zdrowego środowiska życia ludzi
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

W artykule zwrócono uwagę na teoretyczne tło przeprojektowywania XIX-wiecznych parków publicznych w Europie Środkowej i Wschodniej. Badania są częścią większego projektu — „Historia projektowania XIX-wiecznych parków publicznych w Europie Środkowej i Wschodniej; współczesne użytkowanie i przyszły rozwój” (HYPPE) zapoczątkowanego przez Wydział Architektury Krajobrazu i Urbanistyki w Budapeszcie, w którym uczestniczyło dziewięć różnych krajów w Europie Środkowej i Wschodniej.

Skoncentrowano się na teoretycznym tle stanowiącym podstawę dla badań i podejścia projektowego i zapewniającym różnorodność i podobieństwo miejsc, kontekstów i problemów projektowych. Produkt (plan i realizacja) oraz proces (projektowanie) odgrywały rolę w parkach jako skutek planowania i projektowania; z jednej strony rozgraniczamy ziemię, krajobraz i architekturę krajobrazu, z drugiej — w tym samym czasie różnica w podejściu pomiędzy nauką i projektowaniem odgrywa znaczącą rolę w relacji pomiędzy badaniami a projektowaniem.

W drugiej części omówiono tła i zasady stanowiące podstawę relacji pomiędzy konserwacją i rozwojem w historycznych założeniach parkowych. Podkreślono różne podejścia projektowe — od zachowawczej konserwacji do całkowitej rekonstrukcji. Zastosowanie tych zasad do XIX-wiecznych parków publicznych w Europie Środkowej i Wschodniej pokazuje, gdzie spotykają się ogólne tła i specyfika miejsca, historii i kultury.

W trzeciej części omówiono nowe wyzwania dla architektów krajobrazu, wynikające z oczekiwań społecznych wobec współczesnego planowania i projektowania. Transformacja energetyczna, gospodarka wodna i tworzenie zdrowego środowiska życia ludzi nie są rzeczami nowymi dla architektów krajobrazu, ale na tym etapie należy podjąć nowe działania, wykraczające poza to, co do tej pory było praktykowane. W tym przypadku na pierwszy plan wychodzi eksploracyjny i eksperymentalny charakter podejścia projektowego, ponieważ są to aspekty bezprecedensowe i muszą zostać wypracowane poprzez praktykę, badania dowodów i wyobrażanie rozwiązań, wykraczających poza powszechną transformację energetyczną, zarządzanie wodą i tworzenie zdrowych środowisk dla ludzi. Dla architektury krajobrazu rdzeń wkładu stanowi syntetyczna i spójna koncepcja projektowania; poszukiwanie znaczącego i nowego porządku.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Albert Fekete
ORCID: ORCID
Martin Van Den Toorn

Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji