Abstract
Etyka jest dla Elzenberga przede wszystkim refleksją na temat wartości i celów
moralnych oraz dróg, k t óre prowadzą do ich afirmacji. Przeprowadzane przez
Elzenberga analizy pojęć moralnych, a także refleksja nad funkcjonowaniem
kluczowych pojęć (dobro i zło moralne) są ważnym przyczynkiem do filozoficznej
dyskusji o człowieku jako podmiocie moralności. Badania podmiotowości
moralnej Elzenberg przeprowadza na przykładzie homo ethicus. Figura ta
jest nie tyle ucieleśnieniem człowieka „potencjalnie etycznego”, ile człowieka,
który rzeczywiście kieruje się wolą etyczną. Taki człowiek świadomie zmierza
do realizacji stawianych sobie zadań moralnych. Elzenberg wyróżnia w obrębie
powyższej postawy dwa jej podtypy. Reprezentantami jednego z nich są ci,
dla których najważniejszym celem jest wyzbycie się zła moralnego. Z kolei
drugi podtyp reprezentują ci, których priorytetem jest optymalizacja dobra
moralnego. Pierwszą postawę autor określa mianem soterycznej, drugą mianem
meliorystycznej. Problemem, który Elzenberg zarysował, którego jednak nie
zdołał w pełni rozwiązać, jest pytanie, czy analizowane postawy dopełniają
się i poddają syntezie, czy raczej pozostają w konflikcie.
Go to article