Artykuł koncentruje się na wybranych problemach, jakie pojawiają się obecnie i mieszczą w ramach takich idei jak: „przemysł 4.0” i „społeczeństwo 5.0”, a mianowicie na zagadnieniach antropologicznych. Zmiany w relacjach pomiędzy człowiekiem a techniką oparte na zaufaniu prowadzą jednak do zwiększenia roli czynnika technicznego w tych relacjach. Inne aspekty analizowanych przemian dotyczą nowych wymogów odpowiedzialności i zmian dotyczących podmiotowości człowieka i jego racjonalności. Przyszłość człowieka jawi się jako obszar niepewności związanej między innymi z warunkami funkcjonowania i życia w porządku świata postcyfrowego.
Niniejsze rozważanie jest pisane przez inżyniera. W pierwszych dwóch punktach artykułu znajdujemy narysowany kilkoma kreskami szkic metodologicznych podstaw sztucznej inteligencji (SI) i czym dziś SI jest. W dalszych punktach zasygnalizujemy kształt najbliższej przyszłości SI, umieścimy SI w kontekście kultury, odnotujemy fenomen tzw. silnej sztucznej inteligencji i zakończymy całość paroma uwagami.
Etyka gospodarcza – wraz z innymi etykami stosowanymi – poszukuje podstaw ważnościowych swoich sądów. O możliwości wykorzystania jej w procesie mediacji pomiędzy uczestnikami życia gospodarczego decydują przecież argumenty uzasadnia-jące jej werdykty. Muszą one być przekonujące oraz spełniać wymóg bezstronności. Owszem, w ich pozyskiwaniu pomocna jest etyka filozoficzna. Wobec wielości jej propozycji oraz ich niedostatecznego epistemologicznego ugruntowania akcent pada na te z nich, którym towarzyszy metaetyczna rekomendacja. Tu zaś wybór narzędzi ulega znacznemu ograniczeniu. Z tego powodu, poszukiwania etycznej miary, zachowującej walory aplikacyjne, kontynuowane są w sferze kultury. Tymczasem to rozszerzenie wymaga ostrożności. Próżno szukać w kulturze gotowej odpowiedzi na pytanie, jak być powinno. Kultura, rzecz jasna, zawiera takie odpowiedzi. Zawiera ich jednak więcej, niż spodziewałby się tego etyk poszukujący w jej obszarze rozwiązania nurtujących go problemów. Okolicznością utrudniającą owe poszukiwania są zmiany w kulturze Zachodu, dokonujące się od połowy XX wieku. Ich wieloaspektowość sprawia, że nie poddają się one systematyzacji podporządkowanej zasadzie koherencji. Domniemanie dotyczące złożoności i niejednorodności przekonań normatywnych żywionych przez społeczeństwa zachodnie potwierdza m.in. analiza procesów zapoczątkowanych przez zwrot performatywny. Celem artykułu jest wyjaśnienie, dlaczego świat wartości kulturowych, pomimo wielości praktyk nadawania im znaczenia, zasadnie aspiruje do miana normatywnego fundamentu życia zbiorowego, w tym życia gospodarczego.
The death of a person, particularly my own death, is the most momentous occasion that happens in a lifetime. It seems to be an inevitable end of any possible experience, ceasing any relationship, the end of memories and hopes. It evokes various reactions in the living, just to mention some as: fascination, fear, stress, consent, willingness to familiarization. Each of them may be analysed, while each one shows also the death in a different aspect. In the proposed article, the author indicates another reaction - that is experiencing anxiety. It appears that this is the key experience, both when I am thinking about it as something that may afflict me at any moment, as well as when I become aware that there is a possibility of exit of the loved ones or just a popular person. Some texts by Joseph Ratzinger have inspired me to carry out such analyses.
Celem artykułu jest przytoczenie argumentów na rzecz tezy, że o kwestiach moralnych nie sposób decydować bez odwoływania się do rozstrzygnięć natury ontologicznej. Ilustracją głównej linii argumentacyjnej jest wybór Cyphera – jednego z pobocznych bohaterów filmu Matrix. Cypher decyduje się na zdradę walczących o wolność ludzi w zamian za dostanie życie w rzeczywistości wirtualnej. Wybór ten wydaje się przy pierwszej analizie problemu całkowicie naganny, gdyż wiąże się z porzuceniem świata rzeczywistego i prowadzeniem pozornie nieautentycznego życia w symulacji komputerowej. Argumentować można jednak, że dychotomia świata rzeczywistego i wirtualnego jest jedynie pozorna. Wybierając rzeczywistość wirtualną Cypher wybrał funkcjonowanie w świecie, który tak samo jak świat rzeczywisty umożliwia zaistnienie podmiotowości moralnej i autentyczne przeżywanie. To, co różni oba światy, to z pewnością rodzaje determinacji jakim podlega podmiot. Cypher woli żyć w świecie, w którym podlega determinacjom narzucanym przez Matrix, niż w świecie realnym, gdzie jego zachowanie determinowane jest przez geny i imperatywy biologiczne.
The onymic image of the world in a translation through an intermediary language as exemplified by the anthroponyms in a collection of short stories “Baummoos pflücken” (lit. “The Lichen Collector”) by Zhang Wei.
The article addresses the issue of the linguistic image of the world — reflected in proper names — and of its translation. Chinese onyms and their related forms of address contain information about mutual relations between the speaker and the named object, thus offering a better insight into social relations in small language and cultural communities. The challenge for the translator is not only to translate these onyms, but also to preserve their social function in the text. This has been exemplified in the article by a translation of a collection of short stories from Chinese to Polish through German, where the intermediary language adds another coherence layer. The theory of the linguistic image of the world and proper names per se are a starting point for a critical analysis of this specific translation in view of the translation of onyms and of their potential for conveying the image of the world. Emphasis is placed on the transfer of the social functions of onyms into the target language. The influence of onyms and of their consistent treatment in the translation on the coherence of the studied text has also been taken into account.
Praca jest próbą pokazania, w jaki sposób pojęcie acqua (woda) jest konceptualizowane we włoskim dyskursie perswazyjnym dotyczącym zdrowia i urody współczesnych kobiet. Przeprowadzone badania, oparte głównie na pojęciu obrazowania w języku (Langacker) i językowym obrazie świata (Bartmiński), ujawniają szereg aspektów semantycznych i aksjologicznych związanych z analizowanym pojęciem. Na uwagę zasługuje również wartościowanie wody, gdyż pojęcie to w języku generalnie ma neutralny charakter, natomiast w analizowanym korpusie nabiera cech zarówno negatywnych jak i pozytywnych.
The paper considers the vision of the world and the person of Józef Kazimierz Plebański (1831–1897), the Warsaw historian, one of two Polish students of Leopold von Ranke. In my article, I analyse the essential categories and objects which structure his thinking about reality, such as liberty, Providence, moral laws, state, nation, and humanity. At the end, I try to compare the worldview of Plebański with the worldview of historicism.
This paper focuses on three issues. First, it is about the context and environment of pre-Nicene theology. It is emphasized that pre-Nicene theology did not neglect ca-techetical and liturgical reflection (ad intra) while at the same time successfully ente-red into a critical and creative dialogue with both the Semitic and Greco-Roman world where first Christians lived (ad extra). For contemporary theology its means that it cannot reject historical reasoning, placed in space and time. The second part stresses that, in spite of different situations and all historical and cultural contexts, theology before Nicea was above all an understanding of Sacred Scripture to which the key is the Risen Christ as the source and definitive fulfilment of the inspired writings. Finally, the third part of the paper focuses on the existential and spiritual experience from which pre-Nicene theology originated. For this theology the Gospel of Christ is not just the rule of faith but also the rule of life. This leads to a conclusion that a contem-porary theologian is a to take up an existential-personalistic reflection on Revelation using the historical-hermeneutic method .
pl
en
