W artykule podejmuje się problem osobistych relacji między Fiodorem Dostojewskim, Mikołajem Gogolem i Wissarionem Bielińskim. Zostaje pokazane, jak osobiste stosunki pomiędzy nimi wpłynęły na koleje ich losu i na rozwój twórczości Gogola oraz Dostojewskiego. Stawia się tezę, że relacja ta została określona przez zwrot ideowy w twórczości Dostojewskiego – jego odejście od realizmu (Biedni ludzie) w kierunku „realizmu fantastycznego” ( Sobowtór) – a także przez stanowisko ideowe Gogola w ostatnich latach życia, wyrażone w Wybranych fragmentach korespondencji z przyjaciółmi.

“Transcendental function” is one of the central category in Carl Gustav Jung’s Analytical Psychology. The theoretical aspects of its realization in the context of literary work are the researches object in this article. Fundament of analyze is Nikolai Gogol’s outstanding story The Overcoat.