Zabudowa drewniana pochodząca z końca XIX i pocz. XX w. w Samarze, w Rosji, jest jednym z przykładów nadwołżańskiej architektury drewnianej, charakteryzującej się bogatym zdobnictwem oraz formą. Ciekawym zjawiskiem w XIX w. stało się zastępowanie architektury murowanej architekturą drewnianą. Fenomen ten spowodowany był napływem ludności wiejskiej do miasta. Z drewna budowano nie tylko zabudowę mieszkaniową, ale i budynki użyteczności publicznej (kościoły, szpitale, szkoły) oraz małą architekturę. Początkowo architektura ta znajdowała się na obrzeżach miasta. Wraz z jej popularyzacją wśród urzędników, zaczęła ona występować również w centrum miasta w miejscu wolnych parceli. Można wyróżnić wiele typów tej zabudowy: od najprostszych jednoizbowych po dwu- i trzykondygnacyjne domy ważnych urzędników. Zabudowa ta najczęściej występowała w konstrukcji zrębowej oraz szkieletowej (podziały wewnętrzne, wykusze, wieże). Ostatni wymieniony typ zabudowy mógł mieć konstrukcję mieszaną – parter był murowany, natomiast pozostałe kondygnacje drewniane. Budynki mieszkalne najczęściej zwieńczone były dachem dwuspadowym, natomiast wykusz i ryzality – dachem wieżowym. Układ funkcjonalno – przestrzenny poszczególnych rodzajów zabudowy był określony. Charakterystyczna dla tej zabudowy stała się dekoracja. W przeważającej części motywami ornamentu były formy zoomorficzne, fitomorficzne, geometryczne oraz występowały typowe formy ludowe. Dekorowane były szczyty, okna szczytowe, wiatrownice, zwieńczenia szczytów, listwy podokapowe, naroża budynku (kożuchowanie), nad- i podokienniki. Przybierały one różne formy oraz kształty. Najbardziej charakterystyczne stały się nad- i podokiennik, tworząc dekorowane obramienia okienne. Ich charakterystyczną cechą kompozycyjną była symetria. Z czasem formy obramień okiennych ulegały przekształceniu (przesuwano je względem lica ściany, spiętrzano). Ważnym elementem elewacji stały się akcenty, takie jak ryzality, wykusze, wieżyczki, balkony i niewielkie lukarny. Były one bardzo różne i występowały w dowolnej kombinacji. Cechy architektury drewnianej nawiązują do stylu, jaki panował w XIX w. – eklektyzmu. W Rosji mamy do czynienia ze swoistą odmianą eklektyzmu, polegającą na połączeniu tradycyjnych form architektury rosyjskiej – np. kokosznik – z formami zachodnioeuropejskimi różnych epok.

Celem artykułu jest prześledzenie związków twórczości i działalności Profesora Wiktora Zina z miejscem jego pochodzenia — Hrubieszowem. Przesłanie Profesora dotyczące potrzeby dokumentowania i ochrony dziedzictwa kulturowego tego regionu nie traci na aktualności, szczególnie obecnie, kiedy stare obiekty drewnianej zabudowy ulegają zniszczeniu. W artykule przedstawiono wnioski, że miejsce urodzenia było ważnym motywem w twórczości i działalności Wiktora Zina. Obok dorobku publikacyjnego i projektowego istotne znaczenie dla ochrony dziedzictwa kulturowego Hrubieszowa miała także popularyzacja tej problematyki w szerszym gronie odbiorców, która jest kontynuowana do dziś.

Od wieków dach jest reminiscencją, symbolem podstawowego schronienia człowieka i jego terytorium. Na przykładzie kilku grup etnicznych, żyjących w Azji Południowo-Wschodniej, Bhutanie i w Polsce, omówiono podstawowe determinanty kształtowania formy dachu w architekturze wernakularnej i podkreślono podobieństwa. W architekturze drewnianej w różnych regionach świata forma i konstrukcja dachu wynikają przede wszystkim z uwarunkowań danego miejsca: warunków klimatycznych, dostępnych materiałów, lokalnej tradycji, kultury i obyczajów. Często to właśnie kształt dachu jest elementem stanowiącym o wizualnej odrębności danej grupy etnicznej, z jej tradycją i sposobem życia.
Autorka zwraca uwagę, że społeczeństwa z różnych regionów świata, nie związane ze sobą kulturowo, tworzyły architekturę drewnianą w oparciu o te same czynniki, oraz że podobieństwa występują już na poziomie wzorów myślenia, wynikających na przykład z potrzeby podkreślania ważności budynków sakralnych za pomocą spiętrzonej formy dachu podstawowego.

Artykuł przynosi nową edycję i tłumaczenie umowy na budowę zamku w Kórniku, zawartej w 1426 roku między kanclerzem kapituły poznańskiej Mikołajem z Górki, właścicielem dóbr kórnickich, a cieślą poznańskim Niklosem (Mikołajem). Jest to najstarszy znany dokument do dziejów pierwszego, średniowiecznego, drewnianego zamku. Spisany po łacinie zachował się w księdze konsystorza poznańskiego. Posiada on szczególny walor informacyjny, jest też unikalny z punktu widzenia dyplomatyki jako tzw. chirograf (dokument charakterystyczny ze względu na sposób spisania i uwierzytelnienia). Kontrakt stanowi nie tylko pierwszorzędne źródło do dziejów budownictwa drewnianego i obronnego w Polsce późnego średniowiecza, ale także, ze względu na występujące w tekście wyrazy polskie objaśniające terminologię łacińską, może być uznany za pomnik dawnego języka polskiego. Podobną wartość mają również cztery wyrazy niemieckie.