A simple analytical method is developed to estimate frequencies of longitudinal modes in closed hard-walled ducts with discontinuities in a cross-sectional area. The approach adopted is based on a general expression for the acoustic impedance for a plane wave motion in a duct and conditions of impedance continuity at duct discontinuities. Formulae for mode frequencies in a form of transcendental equations were found for one, two and three discontinuities in a duct cross-section. An accuracy of the method was checked by a comparison of analytic predictions with calculation data obtained by use of numerical implementation based on the forced oscillator method with a finite difference algorithm.

Aramaic receipts and title-deeds on clay tablets are formally distinguished in the 7th century B.C., although they are closely related juridical documents. Only two receipts are known at present and both have a triangular shape like loan contracts. Instead, titledeeds, often called sale acts, have a rectangular shape and are narrowest along the lines of writing. They are sealed on the upper edge of the tablet or in the upper part of the obverse. So far, there is only one Aramaic title-deed concerning a field and a second one fixing the boundary between two properties. Instead, four or five deeds concern the acquisition of persons, not necessarily slaves. Considering the state of the clay tablets and their somewhat inadequate edition, a new transliteration and translation of the operative parts of the deeds are provided below, omitting the lists of witnesses. Short comments are proposed also for the fragment of a title-deed dated in the 34th year of Nebuchadnezzar II.

Wzorce dokumentów żeglugowych, takie jak konosamenty, umowy czarterowe, umowy o zarządzanie statkiem lub deklaracje ładunkowe, przygotowywane są w celu ułatwienia międzynarodowego obrotu morskiego. Ich stosowanie usprawnia proces ustalania treści różnego rodzaju umów, co ma istotne znaczenie wobec narastającego tempa obrotu gospodarczego. Bałtycka i Międzynarodowa Rada Morska (BIMCO) odgrywa wiodącą rolę w opracowywaniu tego rodzaju dokumentów. Tworzone przez nią dokumenty żeglugowe, a także pojedyncze klauzule umowne, są szeroko wykorzystywane międzynarodowej żegludze morskiej. Działalność BIMCO, w tym jej wkład w tworzenie reguł, ogólnych warunków i wzorców umów dla obrotu międzynarodowego jest fundamentalny, a samą BIMCO można uznać za najważniejszą w tym zakresie międzynarodową morską organizację pozarządową.

In this paper, flow systems which are commonly used in fittings elements such as contractions in ice slurry pipelines, are experimentally investigated. In the study reported in this paper, the consideration was given to the specific features of the ice slurry flow in which the flow behaviour depends mainly on the volume fraction of solid particles. The results of the experimental studies on the flow resistance, presented herein, enabled to determine the loss coefficient during the ice slurry flow through the sudden pipe contraction. The mass fraction of solid particles in the slurry ranged from 5 to 30%. The experimental studies were conducted on a few variants of the most common contractions of copper pipes: 28/22 mm, 28/18 mm, 28/15 mm, 22/18 mm, 22/15 mm and 18/15 mm. The recommended (with respect to minimal flow resistance) range of the Reynolds number (Re about 3000-4000) for the ice slurry flow through sudden contractions was presented in this paper.

W okresie ostatnich dwóch lat ceny węgla koksowego były najbardziej niestabilne wśród głównych towarów masowych. Po stronie podaży najważniejszym czynnikiem determinującym ruch cen węgla były problemy pogodowe wpływające na eksport węgla z Australii (Queensland), gdzie koncentruje się produkcja najlepszych jakościowo węgli koksowych. Po stronie popytowej istotnym czynnikiem jest rosnąca na rynku rola Chin, które, będąc największym światowym producentem i konsumentem węgli metalurgicznych, stały się również jego największym importerem. Dominujący, około 75% udział Chin w światowym rynku spot powoduje, że stopień ich aktywności wpływa na okresowe spadki lub wzrosty cen w handlu międzynarodowym, a ceny na bazie CFR Chiny (obok cen FOB węgla australijskiego) stały się ważnymi wskaźnikami do monitorowania tendencji rynkowych i wyznaczania poziomów negocjowanych benchmarków. Wyjątkowa niestabilność na rynku doprowadziła w połowie 2017 r. do zmiany kwartalnego mechanizmu ustalania cen dla kontraktowych ładunków węgla hard premium na stosowanie formuły, która zakłada wycenę ich kwartalnych wolumenów na podstawie średniej z koszyka indeksów cen spotowych. Odzwierciedla to szerszy trend zmieniającego się rynku, wraz z rosnącą aktywnością rynku spot. W artykule opisano bieżącą sytuację na międzynarodowym rynku węgla koksowego oraz przedstawiono krótkoterminowe prognozy cen węgla koksowego hard premium (PHCC LV), które są punktem odniesienia dla ustalania cen pozostałych typów węgli metalurgicznych (hard standard, semi-soft, PCI).

W ostatnim dziesięcioleciu rosnące zapotrzebowanie na importowany węgiel ze strony odbiorców (głównie azjatyckich) zbiegało się z ograniczeniami podaży ze strony głównych dostawców. Na ciąg zdarzeń określanych, jako tzw. siła wyższa, złożyło się wiele zdarzeń w krajach eksporterów, w tym głównie ograniczenia produkcji w wyniku cyklonów i powodzi w Australii (w stanie Queensland – największym światowym regionie wydobycia węgli koksowych typu hard). Zachwianie równowagi między popytem i podażą powoduje, że ceny surowców podlegają cyklicznym zmianom, jednak w ostatnich latach częstotliwość i dynamika tych zmian na międzynarodowym rynku węgli metalurgicznych (hard, semi-soft, PCI) była niezwykle wysoka. Wiodącą rolę w tych zdarzeniach odegrały Chiny, będące największym światowym producentem i konsumentem węgli koksowych. Działania polityczne władz chińskich odnośnie ich krajowego górnictwa oraz branży hutniczej i przemysłu koksochemicznego sprawiły, że od 2013 r. kraj ten zdetronizował Japonię i zyskał pozycję światowego lidera w imporcie węgli metalurgicznych. Wzrost znaczenia Chin w handlu węglem spowodował, że rynek stawał się coraz bardziej dwubiegunowy, a ceny na bazie CFR Chiny (obok cen FOB węgla australijskiego) stały się ważnymi wskaźnikami do monitorowania tendencji rynkowych i wyznaczania poziomów negocjowanych benchmarków. W artykule opisano ścieżkę zmian mechanizmu cenowego w handlu węglem metalurgicznym na tle uwarunkowań rynkowych, generujących te zmiany.

Celem niniejszej publikacji jest zwięzłe przedstawienie uwarunkowań faktycznych, jakie kształtują obecnie praktykę zawierania i wykonywania umowy transportu multimodalnego w Polsce. Przedmiotem zainteresowania autora jest w szczególności pytanie, jak uczestnicy obrotu kształtują swoje stosunki prawne związane z transportem multimodalnym, jaka jest ich świadomość w tym zakresie i jakie z tego wynikają konsekwencje. Doktrynalny aspekt umowy transportu multimodalnego jest uwzględniony w takim zakresie, w jakim jest to niezbędne z punktu widzenia analizy najczęściej spotykanych stanów faktycznych. Z uwagi na charakter publikacji sposób przedstawienia przez autora wybranych z materii badawczej zagadnień jest maksymalnie syntetyczny.

The paper deals with the issue of financial efficiency, measured by the arithmetic rate of return, of indirect financial investments in the area of strategic raw materials (hard coal, copper, crude oil). Two forms of indirect investments were analyzed: shares of natural resources companies listed on the Warsaw Stock Exchange and futures contracts for strategic commodities: hard coal, copper and crude oil.

The time of the analysis is the first 6 months of 2019 and 2020. The year 2019 was regarded as an analysis of the period of economic growth, and the year 2020 was the analysis of the period of economic crisis. The comparisons were made in two dimensions. Firstly, it whether indirect commodity investments show the characteristics of efficiency resilience to the time of the economic crisis was checked (by comparing the achieved rates of return in the two analyzed periods). Secondly, which of the analyzed forms of investment (stocks, contracts) gives better investment results during economic growth and economic crisis was compared.

As it was shown in the paper, indirect commodity investments do not show an above-average rate of return neither during economic growth nor economic crisis. The achieved rates of return on shares compared to changes in the WIG20 index in the analyzed first half of 2019 were negative. Only one company showed a positive and significantly higher than the market rate of return. Very similar results were achieved by the analyzed companies in 2020.

On the other hand, the analysis of prices and rates of return on commodity futures contracts showed that in the period of economic growth it is effective to take a long position on crude oil contracts and a short position on hard coal contracts. In a period of economic crisis, the opposite position is profitable due to the observed growth in hard coal prices and a significant drop in crude oil prices.

The answers to the research questions posed in the paper do not provide indications for recommending indirect forms of investment in commodities as an alternative to analogous forms of other sectors of the economy. The analysis shows that the impact of the economic situation on the efficiency of commodity investment is most noticeable for crude oil, and the least (among the analyzed commodities) for indirect copper-based investments.

Blockchain to technologia, która w przyszłości może zrewolucjonizować wiele branż na świecie. System ten bazuje na łańcuchu bloków służących do przechowywania i przesyłania w sposób rozproszony różnorodnych informacji, tworząc zdecentralizowany rejestr danych. Pomimo stosunkowo wczesnej fazy rozwoju poszczególnych istotnych projektów opartych na systemie blockchain w branży energetycznej, rozwiązaniom zakładających wykorzystanie tej technologii w szeroko pojętej elektroenergetyce przypisuje się bardzo duży potencjał. W niniejszym artykule zawarto krótki opis samej technologii blockchain, jej ogólnej zasady działania oraz możliwości, jakie za sobą niesie. W kolejnej części scharakteryzowano dwa przykładowe i możliwe zastosowania aplikacyjne technologii blockchain, które w perspektywie mogą mieć znaczący wpływ na sektor elektroenergetyczny. Pierwsze rozwiązanie związane jest z przeprowadzaniem i rozliczaniem transakcji kupna oraz sprzedaży energii elektrycznej. Dzięki zastosowaniu technologii blockchain transakcje te mogłyby być w łatwy sposób przeprowadzane bezpośrednio pomiędzy wytwórcami oraz odbiorcami energii, co mogłoby prowadzić do częściowej decentralizacji w tym obszarze. Drugi zaproponowany przykład dotyczy śledzenia pochodzenia surowców energetycznych i pozwoliłby na przypisanie wytwarzanej energii elektrycznej niezmiennych atrybutów pochodzenia oraz parametrów wpływających na środowisko. Poprzez wprowadzenie takiego rozwiązania, możliwe byłoby skonstruowanie „śladu paliwowego” poszczególnych jednostek wytwórczych. W artykule przytoczono również przykłady innych potencjalnych zastosowań technologii blockchain w elektroenergetyce.

The “plain and intelligible language” requirement performs a dual function within the framework of Council Directive 93/13/EEC of 5 April 1993 on unfair terms in consumer contracts. First, it is listed as a requirement for application of the exemption included in Art. 4(2) as regards policing terms relating to the main subject matter of the contract or to the adequacy of the price and remuneration. Second, the “plain and intelligible language” requirement is a general requirement addressed at all consumer contracts executed in writing (Art. 5). This paper examines the boundaries of the precept, and places particular emphasis on the recent developments in both EU and Polish law, where the requirement has been used to imply a host of information duties aimed at enhancing consumers’ capacity to foresee the consequences of the terms that they are assenting to. This apparently novel approach, which has been developing in piecemeal fashion in the CJEU’s ever-expanding case law, may trigger significant consequences in the field of consumer contract law. In some ways, expansion of the substantive scope of the requirement may be said to be motivated by the fact that courts, under Art. 4(2) of Directive 93/13, are unable to subject the adequacy of the price and remuneration against the services or supply of goods received in exchange to the substantive fairness test under Art. 3(1) (examination of terms through the prism of the notions of good faith and significant imbalance in the parties’ rights and obligations to the detriment of the consumer).

Hybrid Power Sources/Systems (HPS) are generally treated as local prosumer supplies. The paper presents a new approach to the strategy of electricity contracting from HPS, considering hybrid systems as a new type of quasi-centrally dispatched power units operating in Polish market conditions. The possibilities of contracting electricity from HPS, consisting of three electricity generation technologies: biogas plant, wind power plant and solar power plant, are presented. The opportunity to obtain additional income from the electricity trading on the balancing market was used. Proposals for a new mathematical description of HPS topology were also presented, including a feasibility function, which can be used for technical and economic analyses. The obtained results can be used as a direction of development in the field of optimization of hybrid source operation in cooperation with the power grid. Based on the conducted analyses, it can be observed that electricity sales contracts concluded for each hour of the day may bring additional profit for the investor. However, the strong dependence of the proposed strategy on the situation on the balancing market or other local electricity markets similar in their operations should be emphasized.

The article examines two Aramaic contracts found on the island Elephantine and dating from the early fifth century B.C. The first one is a loan contract providing for payment of compound interest on silver lent: interest not paid timely is to be added to the capital and itself becomes interest-bearing at the same rate until actual repayment. If this is not done at an agreed date, the remaining debt is doubled. The second contract concerns delivery of barley and lentils from a ship to a royal store-house deserving a garrison. The parties are the ship-officer and functionaries acting on behalf of the store-house, where barley and lentils are supposed to be brought. It is a contract of delivery combining its acceptation on the ship and the foreseen completion of the contract in the store-house with expected financial results. Both contracts refer to silver “by the stone-weights of Ptah” and record its alloy.