Wyniki wyszukiwania

Filtruj wyniki

  • Czasopisma
  • Autorzy
  • Słowa kluczowe
  • Data
  • Typ

Wyniki wyszukiwania

Wyników: 4
Wyników na stronie: 25 50 75
Sortuj wg:

Abstrakt

The Peircean iconic metaphor takes the concept of metaphor beyond linguistic and literary metaphors and does not even limit it to the “conventional metaphor” of Lakoff and Johnson’s cognitive theory. Given Peirce’s short and somewhat ambiguous definition of the metaphorical icon, a closer study of this category of icons is necessary for a better understanding of a concept that surpasses in many respects the earlier definitions of metaphor. It is also necessary to observe metaphors from the perspective of their creator: a perspective that is not usually adopted in other theories of metaphor, since much of the debates consider only the structure of the metaphor and its function with a focus on its interpretation, and do not discuss how the creator of the metaphor reaches or creates a metaphor. The present article aims at filling the mentioned blanks.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Shekoufeh Mohammadi Shirmahaleh Shirmahaleh

Abstrakt

Niniejsze opracowanie przedstawia obraz św. Józefa zawarty w jednym z kazań Josepha Ratzingera, wygłoszonym z okazji 60. rocznicy złożenia ślubów przez dwie siostry ze Zgromadzenia Matki Bożej Bolesnej. Osobliwością tego obrazu jest fakt, iż podstawowym źródłem inspiracji bawarskiego teologa jest relief z barokowego ołtarza znajdującego się w pewnym, bliżej nieokreślonym kościele w Portugalii. Kaznodzieja, dzięki odczytaniu elementów zawartych w barokowej rzeźbie, potrafił podkreślić aspekty, które do tej pory pozostawały niewidoczne: gotowość do pełnienia woli Bożej, pielgrzymowanie w wierze czy rezygnacja z własnych planów posunięta aż do heroizmu. Dokonana przez Ratzingera interpretacja, wzmocniona odniesieniami do Pisma Świętego, stanowi potwierdzenie obecności sztuki pośród loci theologici.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Bogusław Kochaniewicz OP
1
ORCID: ORCID

  1. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Abstrakt

Pytanie o religijne szanse sztuki współczesnej zostaje w niniejszym artykule postawione wyłącznie w odniesieniu do sztuk plastycznych, gdzie funkcjonuje pojęcie sztuki religijnej. Trudność znalezienia odpowiedzi na to pytanie wynika z faktu, że nie ma zgodności co do istotnych kryteriów określenia danego dzieła mianem religijnego. Do tych kryteriów można zaliczyć zarówno wiarę autora, jak i temat religijny, funkcję liturgiczną bądź dewocyjną oraz styl, który zdolny byłby do wyrażenia świętości. Na pytanie o funkcjonowanie tych kryteriów w sztuce współczesnej nie da się odpowiedzieć bez spojrzenia na dwa istotne momenty dla rozwoju sztuki religijnej. Pierwszym był renesans, gdy wartości estetyczne dzieła zaczęły ustępować wyznacznikom teologicznym. Drugi moment to wiek XIX, w którym próbowano stworzyć nowy kanon sztuki religijnej. Oba te momenty kryzysowe w rozwoju sztuki sakralnej pokazują, że w religijne szanse sztuki uzależnione są od wspólnego funkcjonowania wielu czynników, a głównym problemem pozostaje kwestia znalezienia nowej formy, nowego stylu, który – jak niegdyś ikona – zdolny byłby wyrazić sakralność i podejmowałby dialog ze sztuką współczesną.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Ks. Andrzej Draguła
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

“The Unsleeping Eye” is one of the frequent themes of Ukrainian domestic icons in the 19th century. The little Jesus is resting on the cross lying on the ground, and next to him there are the instruments of the Passion. His closed eyes indicate sleep (death?) after the crucifixion, and the arma passionis emphasize the Passion contents. A late medieval Byzantine theme with deep and complex symbolism, called in Greek άναπεσών (Anapeson) constitutes the origin of this representation. The main idea of this picture grows from the parallel of the lion – Christ, described in the fourth‑century Greek Physiologist. The article shows how the theme, which arose within Byzantine intellectual circles, in gradually changing its form, content and purpose, settled down in the art of the common people.
Przejdź do artykułu

Bibliografia

Adamovich O.V., Stylistyka іkon “Nedrіmanne oko” na materialakh kolektsii Natsionalnoho Kyevo-Pecherskoho istoryko-kulturnoho zapovidnyka, [v:] Obraz Khrysta v ukrainskii kulturi, Kyiv 2003.
Bakalova E., Stenopisite na tsʹrkvata pri selo Ђerende, Sofie 1976.
Biblia w przekładzie Jakuba Wujka z 1599 r. Transkrypcja typu „B” oryginalnego tekstu z XVI w. i wstępy ks. Janusz Frankowski, Warszawa 1999.
Bohomolets O., Domashni ikony tsentralnoi Ukrainy, Kyiv 2008.
Bogyay T., Deesis, w: Lexikon der christlichen Ikonographie, hrsg. H. von Engelbert Kirschbaum, B. 1, Freiburg im Breisgau u. a. 1968, szp. 494‑499.
Bogyay T., Deesis, [in:] Reallexikon zur byzantinischen Kunst, t. 1, Stuttgart 1966, szp. 1178‑1186.
Bryusova V.G., Russkaya zhivopisʹ 17 veka, Moskva 1984.
Ciobanu C.I., L’iconographie orthodoxe du sommeil de l’Enfant‑Jésus, endormi comme un lion et ses variantes roumaines, “Revue Roumaine d’Histoire de l’Art” Série Beaux‑Arts, XLIX.
Constans N., „To Sleep. Perchance to Dream”; The Middle State of Souls in Patristic and Byzantine Literature, “Dumbarton Oaks Papers” 2001, vol. 55.
Gronek A., Opuszczone dziedzictwo. O malowidłach w cerkwi św. Onufrego w Posadzie Rybotyckiej, Kraków 2016.
Gronek A., Paralela Emmanuel‑lew i jej znaczenie w programie malarskim serbskich ikonostasów, „Poznańskie Studia Slawistyczne” 2021, t. 20.
PANDEKTHS, [in:] http://pandektis.ekt.gr/pandektis/handle/10442/86387.
Inventaire du fonds français: graveurs du XVIIe siècle, t. 10, opr. M. Préaud, Paris 1989.
Kondakov N.P., Litsevoy ikonopisnyy podlinnik, t. 1, Ikonografiya Gospoda Boga nashego Iisusa Khrista, Sankt Peterburg” (reprint wydania z 1905).
Kondratyuk A.Yu., Stіnopis tserkvi Spasa na Berestovі 40‑rokіv XVII stolіttya; gіpotezi, problematika y perspektivi doslіdzhennya, «Lavrsʹkiy Alʹmanakh» 2008, t. 20.
Lexikon der christlichen Ikonographie, hrsg. H. von Engelbert Kirschbaum, B. 1, Freiburg im Breisgau u. a. 1968, szp. 396‑398.
Lykhach L., Vovkun V., Kolory i melodii ukrainskoho sviata, Kyiv 2006.
Lykhach L., Kornienko M., Ukrainian folk icons from the land of Shevchenko, Kyїv 2000.
Meinardus O.F.A., The Macedonian «Άναπεσων» as Model for the Flemish “Nascendo Morimur” https://docplayer.gr/3651222‑The‑macedonian‑anapeson‑as‑model‑for‑the-flemish‑nascendo‑morimur.html.
Muretov S.D., Istoricheskiy obzor chinoposledovaniya proskomidii do «Ustava liturgii» Konstantinopolʹskogo Patriarkha Filofeya: Opyt istoriko‑liturgicheskogo issledovaniya, Moskva 1895.
Ovchinnikova E.S., Tserkovʹ Troitsy v Nikitnikakh. Pamyatnik zhivopisi i zodchestva XVII veka, Moskva 1970.
Pallas D.I., Passion und Bestattung Christi in Byzanzs. Der Ritus – das Bold, [=Miscallanea Byzantina Monacensia, t. 2], Munich 1965.
Patrologia graeca, t. 12, wyd. J.P. Migne, Paris 1862, szp. 145.
Pokrovskiy N.V., Stennyye rospisi v drevnikh khramakh grecheskikh i russkikh, Moskva 1890.
Popa C., I. Iancovescu, Mânăstirea Hurezi, Hurezi 2009, s. 221, il. 134.
Popa P., I. Iancovescu, Mânăstirea Hurezi, Editura Simetria 2009.
Różycka-Bryzek A., Obraz Czuwającego Emmanuela w malowidłach Kaplicy Świętokrzyskiej na Wawelu, „Modus. Prace z historii sztuki” 2006, t. 7.
Różycka-Bryzek A., Program ikonograficzny malowideł w cerkwi w Posadzie Rybotyckiej, w: Symbolae Historiae Artium. Studia z historii sztuki Lechowi Kalinowskiemu dedykowane, Warszawa 1986.
Różycka‑Bryzek A., Bizantyńsko‑ruskie malowidła w kaplicy zamku lubelskiego, Warszawa 1983, passim.
Różycka‑Bryzek A., Obraz Czuwającego Emmanuela w malowidłach Kaplicy Świętokrzyskiej na Wawelu, „Modus. Prace z historii sztuki” 2006, t. 7.
Ševčenko Peterson N., Christ Anapeson, w: The Oxford Dictionary of Byzantium, ed. A.P. Kazhdan, vol. 1, New York 1991.
Ştefânescu I.D., La peinture religieuse en Bucovine et en Moldavie, Paris 1928.
Sulikowska A., „Życie śpi, a piekło drży z trwogi”. Czuwające oko Chrystusa jako wyobrażenie męki i chwały Zbawiciela w ikonografii staroobrzędowców, [w:] Chrystus Wybawiający. Teologia świętych obrazów, red. A.A. Napiórkowski, Kraków 2003.
Tchentsiva V., Les peintures de l’église Sait‑Sauveur de Berestovo: Remarques sur le programme iconographique et épigraphique, “Museikon” 2020, t. 4.
Todić B., Anapeson. Ikonographie et signification du thème, „Byzantion” 1994, vol. 64.
Tschilingirov A., Die Kunst des christlichen Mittelalters in Bulgarien 4. bis 18. Jahrhundert, Berlin 1978.
Ukraїnsʹkiy іkonopis XII‑XIX st. z kolektsії NKhMU, opr. A. Melʹnik, L. Chlenova, Kiїv 2005.
Wessel K., Christusbild, [in:] Reallexikon zur byzantinischen Kunst, B. 1, Stuttgart 1966, szp. 1011‑1012
Zholtovskyi M., Maliunky Kyievo‑Lavrskoi ikonopysnoi maisterni, Kyiv 1982.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Agnieszka Gronek
1

  1. Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji