Jak wyszukiwać?
wyszukiwanie zaawansowane

Wyniki wyszukiwania

Filtruj wyniki

  • Czasopisma
  • Autorzy
  • Słowa kluczowe
  • Data
  • Typ

Wyniki wyszukiwania

Wyników: 8
Wyników na stronie: 25 50 75
Sortuj wg:

Problem z myśleniem historycznym. Niemcy, Grecja, Katastrofa

Piotr Kowalewski Jahromi
Historyka Studia Metodologiczne | 2023 | tom 53 | 379-408 | DOI: 10.24425/hsm.2023.147379
Słowa kluczowe myślenie historyczne historycyzm epistemologia historyczna humanizm
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

The category of historical thinking has a rather unique status. On the one hand, it is widely used; on the other, its exact meaning is very rarely defined. All uses of the term agree on at least two elements: it is treated as central to the study and teaching of history, and it is treated affirma-tively. This article attempts to review the history of the concept within the German tradition of historicism and humanism. It also tries to highlight the role of crisis in the evolution of historical thinking and reconsider its utility and possible future transformation.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Piotr Kowalewski Jahromi
1
ORCID: ORCID
  1. Uniwersytet Śląski w Katowicach

Ku wieczności. Historyczny wymiar kultury i jego poznawcze konsekwencje

Wiktor Werner
Historyka Studia Metodologiczne | 2014 | vol. 44 | 35-50
Słowa kluczowe myślenie historyczne świadomość tożsamość pamięć zmienność
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Autorzy i Afiliacje

Wiktor Werner
ORCID: ORCID

Manifest kulturowego (historycznego) konstruktywizmu (recenzja książki Wojciecha Wrzoska)

Szymon Malczewski
Historyka Studia Metodologiczne | 2010 | vol. 40 | 119–128
Słowa kluczowe Wojciech Wrzosek historia kultura epistemologia myślenie historyczne
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

The Author examines the latest book by Wojciech Wrzosek devoted to methodological aspects of historical thinking. Cf. Wojciech Wrzosek, O myśleniu historycznym (On historical thinking), Epigram, Bydgoszcz 2009.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Szymon Malczewski

Dekonstruktywistyczne podejście do przeszłości

Ewa Domańska
Historyka Studia Metodologiczne | 2020 | tom 50 | 131-155 | DOI: 10.24425/hsm.2020.134800
Słowa kluczowe dekonstrukcja myślenie historyczne zwrot ontologiczny przyszłość kultura akademicka
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

In the extensive polemic with the book Haunting History: For a Deconstructive Approach to the Past by Ethan Kleinberg, the reviewer comments on the innovative potential of deconstruction as it enables the conception of various scenarios of the future. Kleinberg’s reflections on the ontology (or hauntology) of the past are located within the current discussion about “the ontological turn.” The reviewer compares Kleinberg’s take on a deconstructive approach to the past with similar considerations presented by Sande Cohen in the US as well as by Keith Jenkins, Alun Munslow and, more recently, Berber Bevernage in Europe.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Ewa Domańska
ORCID: ORCID

Posłowie: co mówią o kondycji historii kluczowe pojęcia myślenia historycznego?

Ewa Domańska
Historyka Studia Metodologiczne | 2021 | tom 51 | 293-303 | DOI: 10.24425/hsm.2021.138376
Słowa kluczowe myślenie historyczne kluczowe pojęcia word cloud interpretacja spekulatywna bezpieczeństwo historyczne
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

This article reflects on key concepts of historical thinking proposed by doctoral students and young researchers. Established concepts such as the social role of history, professional historian and (imagined) space are still important to the new generation of historians. At the same time, some new concepts are emerging, such as political exhumations, mass graves, motion, embodied historical research, ahistorical memory politics, websites as historical sources, critical heritage studies and heritagisation, treason, preposterous history – an idea taken from Mieke Bal, and “Supreme Peace” – a notion drawn from the Chinese philosophy of history. To interpret these concepts, I build word clouds as a way of creating knowledge involving non‑human factors (algorithms) while enabling speculative interpretations of the relations between words. The idea of a secure past comes to the fore and I therefore examine whether historical security and being secure in history could be considered important elements of interdisciplinary security studies.
Przejdź do artykułu

Bibliografia

Adamczyk, Marcin. „Teoretyczne wprowadzenie do badań nad bezpieczeństwem”. W Polska – Europa – świat wczoraj i dziś, red. Magdalena Debita, Marcin Adamczyk, 54–74. Poznań: Media‑Expo Wawrzyniec Wierzejewski, 2017.
Austin, John Langshaw. Mówienie i poznawanie: rozprawy i wykłady filozoficzne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1993.
Bal, Mieke. Quoting Caravaggio: Contemporary Art, Preposterous History. Chicago: University of Chicago Press, 1999.
Bal, Mieke. Wędrujące pojęcia w naukach humanistycznych: krótki przewodnik. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury, 2012.
Pihlainen, Kalle, „The Distinction of History: On Valuing the Insularity of the Historical Past”. Rethinking History 20, nr 3 (2016): 414–432.
Pokruszyński, Witold. Filozoficzne aspekty bezpieczeństwa. Józefów: Wydawnictwo WSGE im. Alcide De Gasperi w Józefowie, 2011.
White, Hayden. Przeszłość praktyczna. Kraków: Universitas, 2014.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Ewa Domańska
1
ORCID: ORCID
  1. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Z rozważań psychologa o myśleniu historycznym

Maciej Dymkowski
Historyka Studia Metodologiczne | 2013 | vol. 43 | 5-17
Słowa kluczowe myślenie historyczne potoczna psychologia potoczna historiozofia mentalność badacza
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Autorzy i Afiliacje

Maciej Dymkowski
ORCID: ORCID

Teoria nie jest dla amatorów. Hugo Merlo rozmawia z Estêvão De Rezende Martins

Hugo R. Merlo
Historyka Studia Metodologiczne | 2023 | tom 53 | 113-120 | DOI: 10.24425/hsm.2023.147358
Słowa kluczowe filozofia historii/teoria historii myślenie historyczne epistemologia historyczna wyzwania dla historii historia nie‑ludzka historia historiografii
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

In this interview, Professor Estêvão de Rezende Martins, an emeritus professor at the University of Brasilia, discusses his intellectual journey and research interests in the theory, philosophy, and methodology of history and historiography. The conversation delves into the development of historical thinking and consciousness, exploring how human existence is inherently historical and how individuals relate to their experiences through cognitive operations and historical culture. Moreover, the interview explores the evolution of the theory of history in Brazil, emphasising the shift from the speculative reflections of the philosophy of history to the meth-odological rigour of the theory of history or epistemology of history. The role of academic historiography in the face of contemporary challenges, such as the recognition of non‑human or post‑human planetary agencies, is also addressed. Martins discusses the diversification of his-toriography and its autonomy in exploring previously neglected topics, along with the need for historical education to empower individuals to think independently and critically in our border-less, globalised world. Ultimately, the interview sheds light on the ongoing theoretical experi-mentation in the field of history and the potential impact on historiographical practice in the future.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Hugo R. Merlo
1
ORCID: ORCID
  1. Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu

Kluczowe pojęcia myślenia historycznego: wprowadzenie do dyskusji

Tomasz Wiśniewski
Historyka Studia Metodologiczne | 2021 | tom 51 | 7-24 | DOI: 10.24425/hsm.2021.138362
Słowa kluczowe kluczowe pojęcia myślenie historyczne myślenie pojęciowe historia teoretyczna metodologia praktyczna studia przypadku podmiotowość młodzi badacze
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

The paper is an introduction to the Historyka’s special issue about “Core Concepts of Historical Thinking.” It presents framework and assumptions which shape a profile and content of the volume. It shows understanding of “knowledge of the past” broader than discipline of history only, as well as the methodological characteristics of such an account. It pays an attention to the link between conceptual thinking and the meaning of subjectivity in the modern humanistic reflection. Discussion about “core concepts of historical thinking” concerns not an allegedly, abstract and static structure of concepts which would rule historical thinking per se, but it is focused on the role of concepts which are shaped in the practices of specific researchers and their interactions with the material analyzed. The paper also situates the discussion in the context of recognized currents and ideas about meaning of concepts in humanities, especially in the methodology of historical research. In conclusion, the circumstances of the volume’s emergence is shown.
Przejdź do artykułu

Bibliografia

Agamben, Giorgio. The Kingdom and the Glory: For a Theological Genealogy of Economy and Government, przeł. Lorenzo Chiesa, Matteo Mandarini. Stanford: Stanford University Press, 2011.
Bal, Mieke. Wędrujące pojęcia w naukach humanistycznych. Krótki przewodnik, przeł. Marta Bucholc. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury, 2012.
Burckhardt, Jacob. Kultura Odrodzenia we Włoszech. Próba ujęcia, przeł. Maria Kreczowska (Feldmanowa). Warszawa: Czytelnik, 1965.
Cerella, Antonio. Genealogies of Political Modernity. London–New York: Bloombsbury Academic, 2020.
Charmaz, Kathy. Teoria ugruntowana. Praktyczny przewodnik po analizie jakościowej, przeł. Barbara Komorowska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009.
Ciunajcis, Daniel. „O krytycznym zadaniu historii pojęć”. Sensus Historiae III (2011): 55–77. Deleuze, Gilles, Félix Guattari. Co to jest filozofia?, przeł. Paweł Pieniążek. Gdańsk: słowo/ obraz terytoria, 2000.
Derrida, Jacques. Widma Marksa. Stan długu, praca żałoby i nowa Międzynarodówka, przeł. Tomasz Załuski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2016.
Domańska, Ewa. Historia egzystencjalna. Krytyczne studium narratywizmu i humanistyki zaangażowanej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012.
Domańska, Ewa. „Jakiej metodologii potrzebuje współczesna humanistyka?”. Teksty Drugie 121–122, nr 1/2 (2010): 45–53.
Domańska, Ewa. „Perspektywy badań historycznych w Polsce wobec zmian we współczesnej humanistyce”. W Historyk wobec źródeł. Historiografia klasyczna i nowe propozycje metodologiczne, red. Jolanta Kolbuszewska, Rafał Stobiecki. Łódź: Ibidem, 2010.
Domańska, Ewa. „Wiedza o przeszłości – perspektywy na przyszłość”. Kwartalnik Historyczny CXX, nr 2 (2013): 221–274.
Fisher, Mark. Realizm kapitalistyczny. Czy nie ma alternatywy?, przeł. Andrzej Karalus. Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa, 2020.
Foucault, Michel. „Nietzsche, genealogia, historia”. W Michel Foucault, Filozofia, historia, polityka, przeł. Damian Leszczyński, Lotar Rasiński. Warszawa–Wrocław: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000.
Geschichtliche Grundbegriffe: Historisches Lexikon zur politisch‑sozialen Sprache in Deutschland. T. 1, red. Otto Brunner, Werner Conze, Reinhart Koselleck. Stuttgart: Klett‑Cotta, 1972.
Gumbrecht, Hans Ulrich. Po roku 1945. Latencja jako źródło współczesności, przeł. Aleksandra Paszkowska. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2015.
Hegel, Georg Wilhelm Friedrich. Fenomenologia ducha, przeł. Światosław Florian Nowicki. Warszawa: Fundacja Aletheia, 2002.
Koselleck, Reinhart. Krytyka i kryzys. Studium patogenezy świata mieszczańskiego, przeł. Jakub Duraj, Marcin Moskalewicz. Warszawa: Fundacja Res Publica im. H. Krzeczkowskiego, 2015.
Koselleck, Reinhart. „Podstawowe pojęcia historii. Wprowadzenie”. W Reinhart Koselleck, Semantyka historyczna, przeł. Wojciech Kunicki. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2001.
Koselleck, Reinhart. Warstwy czasu. Studia z metahistorii, przeł. Krystyna Krzemieniowa, Jarosław Merecki. Warszawa: Oficyna Naukowa, 2012.
Kowalewski, Piotr, Anna Brzezińska, Tomasz Wiśniewski. „PTPN. Konferencja «Kluczowe Pojęcia Myślenia Historycznego»”. uniwersyteckie.pl. 13.03.2020. https://uniwersyteckie.pl/nauka/ptpn‑konferencja‑kluczowe‑pojecia‑myslenia‑historycznego (dostęp: 6.08.2021).
Landwehr, Achim, Tobias Winnerling. „Chronisms: On the Past and Future of the Relation of Times”. Rethinking History 23 (4) (2019): 435–455.
Leder, Andrzej. Prześniona rewolucja. Ćwiczenie z logiki historycznej. Warszawa: Wydaw-nictwo Krytyki Politycznej, 2014. Leszczyński, Adam. Ludowa historia Polski. Historia wyzysku i oporu. Mitologia panowania. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B., 2020.
Olsen, Niklas. History in the Plural: An Introduction to the Work of Reinhart Koselleck. New York–Oxford: Berghahn, 2012.
Pobłocki, Kacper. Chamstwo. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne, 2021.
Pomorski, Jan. W poszukiwaniu modelu historii teoretycznej. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 1984.
Rymkiewicz, Wawrzyniec. „Edytorial”. Kronos 35, nr 4 (2015).
Sowa, Jan. Fantomowe ciało króla. Peryferyjne zmagania z nowoczesną formą. Kraków: Universitas, 2011.
Topolski, Jerzy. Metodologia historii. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1968.
Skinner, Quentin. „A Genealogy of the Modern State”. Proceedings of the British Academy 162 (2009): 325–370.
Skinner, Quentin. „Znaczenie i rozumienie w historii idei”, przeł. Filip Biały. Refleksje 9 (2014).: 129–168.
Teoria wiedzy o przeszłości na tle współczesnej humanistyki. Antologia, red. Ewa Domańska. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2010.
White, Hayden. „Kosmos, chaos i następstwo w przedstawieniu historiologicznym”, przeł. Paulina Ambroży. W Pamięć, etyka i historia. Anglo‑amerykańska teoria historiografii lat dziewięćdziesiątych (Antologia przekładów), red. Ewa Domańska. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2002.
Wielomski, Adam. Nacjonalizm francuski 1886–1940. Geneza, przemiany i istota filozofii politycznej. Warszawa: Wydawnictwo von Borowiecky, 2007.
Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Tomasz Wiśniewski
1
ORCID: ORCID
  1. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji