The main aim of this paper is to propose a terminological approach to the standardization of onomastic terminology. Attention is paid to the primary importance of conceptual systems and to the onomasiological approach typical of terminological work. Terminology is presented as a discipline devoted primarily to the study of concepts. Then the main concepts of terminology are discussed and the relations between a conceptual system and a terminological system are explained. An outline of the issue of conceptual systems of onomastics and of their internal structure is made. Then two important metatheoretical concepts are introduced and defined: 1) the concept of theoretical legitimacy of concepts and 2) the concept of economy of conceptual systems. In the final part of the article, several suggestions concerning the standardization of onomastic terminology are made: 1) terms referring to concepts belonging to separate conceptual series are not to be used interchangeably; 2) terms based on different roots (in the English onomastic terminology: -onym, -onymy, -onomastics, in the Polish terminology: -onim, -onimia, -onomastyka) are to be reserved respectively for the concept of a single (type of) proper name, for the concept of a set of proper names and for the concept of a specific onomastic discipline; 3) concepts used or newly introduced in a text are to be defined clearly in onomastic works, 4) onomasticians aiming for standardization of onomastic terminology should start their work by (re)constructing conceptual system(s) of onomastics and only then assign terms to concepts; 5) one completely unitary conceptual (and terminological) system of onomastics cannot be achieved due to the theoretical pluralism of the discipline; 6) the first goal of any conceptual and terminological standardization of onomastics is to define its range: should the standardization cover the concepts of philological or general onomastics? should it cover only empirical (descriptive) concepts or highly abstract theoretical concepts as well?

The article aims to investigate the problem of desemanticizing of phrasemes containing names of body parts, and at the same time referring to the emotional sphere. Within the three main research areas (face, heart and body as a whole), and based on three types of semes (spatial, physical and functional), the analysis allows to determine the participation of individual sems in the process of motivating the indicated phraseological relationships.

The present article is concerned with the notion of ‘guilt’ as understood by the legal sciences and in the context of psychology and culture studies. Although legal connotations are unavoidable, ‘guilt’ is a term emotionally related to other feelings like ‘shame’, ‘fear’, ‘sadness’ etc. The analysis shall take a closer look at legal definitions of ‘guilt’ and ‘culpability’ at work in the American, Polish and German legal systems and refer the equivalents existing in these languages (wina,Schuld) to the concept of guilt understood as an emotion. As it turns out, legal definitions do not account for conceptual dimension of meaning and as such, they can only serve as departure points for further analysis to be complemented with cognitive analysis. ‘Guilt’ is a culturally determined and complex emotion that may be ‘dissected’ into several more basic emotional states. The underlying assumption is that there are differences in the understanding of the concept ‘guilt’ across languages which must be taken into account by the translators who deal with translational equivalents.

The aim of the present paper is to discuss metaphorical constructions, based on figurative uses of words, in informal Polish in the field of computers and the Internet. The study is based on the author’s own corpus, compiled on the basis of short informal texts (entries, posts) written on 32 selected Internet forums. Altogether, the corpus consists of 1,541,449 words. The paper, as the title suggests, focuses on one metaphorical formula, i.e. COMPUTERS ARE BUILDINGS. The metaphors which can be subsumed under this heading belong to the most frequent in the corpus (alongside a different type, i.e. COMPUTERS ARE HUMANS). They are discussed within the cognitive framework, as introduced by Lakoff and Johnson (1980). Some attention will also be devoted to the possible infl uence of English upon Polish metaphorical constructions used in the area of computers and the Internet.

Artykuł omawia międzykulturową re-konceptualizację znaczenia sloganu ‘I’m lovin’ it’, spopularyzowanego w Polsce przez międzynarodową sieć restauracji, jaka zachodzi między językiem angielskim i polskim z perspektywy Lingwistyki kulturowej oraz Teorii re-konceptualizacji i aproksymacji. Przedstawiona analiza została oparta na propozycjach przekładu zaproponowanych przez 45 rodzimych użytkowników języka polskiego. Uzyskane rezultaty wskazują, że ponieważ sieci semantyczne dla znaczenia czasownika ‘love’ w języku angielskim i znaczenia czasownika ‘kochać’ w języku polskim nie do końca się pokrywają, próby przeniesienia znaczenia tego sloganu na język polski można traktować jednie jako mniej lub bardziej trafne aproksymacje oryginalnego znaczenia według norm, oczekiwań i postaw funkcjonujących w kulturze docelowej.

The text deals with the issue of “historical biography”. It aims to reconstruct the key concepts connected with the biographical publishing series “The Legacies of the progressive personalities of our past”. The text answers the question what conceptual framework surrounded and legitimised the edition.

The essence of advertising lies very often in unusual and surprising juxtapositions of apparently incongruous elements, which nevertheless successfully combine in producing a coherent and understandable message. A vital role is performed by a skillfully engineered context, which allows for simultaneous activation of certain otherwise inconspicuous senses and the construction of novel and attractive connections. Such theoretical proposals as Lemke’s traversals (2001; 2005), Fauconnier and Turner’s Conceptual Blending Theory (1998; 2002) and Kecskes’s Dynamic Model of Meaning (2008) seem to describe many vital aspects of the phenomenon in question. It is in advertising that we often come across the linking of elements by transgressing naturally existing borders between domains which are unrelated, and we are invited to map onto one another different mental spaces on the basis of their salient analogy or identity, and indulge in creative riddle-like exploration of contextual elements in order to reconstruct the intended message. These techniques’ true power lies in their ability to blur the distinction between ‘the real’ and ‘the imagined’ to such an extent that certain irrational but attractive connections, implanted in the minds of the audience, contribute to subsequent decisions in the real world. The present study attempts to uncover the ways in which certain unrelated elements are skillfully brought together in a context which allows for such a juxtaposition in selected Polish TV advertisements for various medicine and health-related products. The method employed is an in-depth content analysis of the material, followed by an attempt to integrate the identified mechanisms with the models of meaning-making mentioned above. The results will hopefully help in better understanding of the ways in which particular components of the context may interact with the message expressed verbally or pictorially in the construction of multilevel meanings in advertising communication.

In search of the invariant semantics of the preposition “da”: a cognitive analysis of the predicative context – The purpose of this article is to verify whether the semantic invariant of the preposition da [starting point allowing physical or mental movement] in the nominal context remains valid in the context of the verb. The analysis of the content of predicates that link to the preposition da will help to answer the question of the extent to which the choice of a preposition is determined by the knowledge of the experienced activities and/or the predicate itself (its selective features) or if it is the result of convention.

Praca jest próbą pokazania, w jaki sposób pojęcie acqua (woda) jest konceptualizowane we włoskim dyskursie perswazyjnym dotyczącym zdrowia i urody współczesnych kobiet. Przeprowadzone badania, oparte głównie na pojęciu obrazowania w języku (Langacker) i językowym obrazie świata (Bartmiński), ujawniają szereg aspektów semantycznych i aksjologicznych związanych z analizowanym pojęciem. Na uwagę zasługuje również wartościowanie wody, gdyż pojęcie to w języku generalnie ma neutralny charakter, natomiast w analizowanym korpusie nabiera cech zarówno negatywnych jak i pozytywnych.

The Polish word ‘niepamięć’ (oblivion) is defined by dictionaries as ‘forgetfulness’, ‘lack of remembrance’. In the last 25–30 years, its meaning has been extended and incorporated into the term ‘niepamięć zbiorowa’ (collective oblivion), which means ‘socially relevant phenomena suppressed from memory and/or not admitted to the collective memory of a community’. The author has analysed the contents of the Polish concept of ‘NIEPAMIĘĆ (zbiorowa)’ and asked whether one could find a lexical equivalent of Polish ‘niepamięć’ in Russian and an equivalent of the concept of ‘NIEPAMIĘĆ’ in Russian mentality. Providing a negative answer to these questions today, the author proposes that, instead of analysing individual words such as ‘niepamięć – забвение (zabveniye)’, one should analyse entire conceptual and lexical fields of memory in Polish and in Russian.

The changes in the paralinguistic (social, economic, cultural) and linguistic sphere influence the quantitative and qualitative changes in a categorically diversified onomastic resource and the communicative flow of its elements on three levels of linguistic contact — nationwide, local and individual. The flow is additionally determined in the sphere of spontaneous everyday communication and in higher communicative functions (official linguistic behaviour). The accumulation of determinants which allow the usage of appropriate names and appellative forms (official and unofficial, e.g. diminutives, feminisms) involves the application of cumulative research methods, including psycho-, socio- and pragmalinguistic description of proper names functioning in communication. The contemporary theory of discourse in its three dimensions — formal, functional and interactional gives this possibility. It also requires the constant specification and standardization of Neoslavonic onomastic terminology.

Z uwagi na siłę ataku Willarda V.O. Quine’a na pojęcie analityczności, reputacja tego pojęcia w filozofii została znacząco zachwiana. Mimo to, nie wszystkich czytelników atak ten przekonał. Do grona obrońców dychotomii pomiędzy zdaniami analitycznymi i syntetycznymi należało dwóch angielskich filozofów języka potocznego: Paul Grice oraz Peter Strawson. Ich poglądy stanowią zasadniczy przedmiot prezentowanego artykułu. Składa się on z pięciu części. Po naszkicowaniu w części 1 podstawowych rozróżnień związanych z pojęciem analityczności, w 2 części przedstawiono główne elementy Quine’a krytyki analityczności, a część 3 zawiera odpowiedź Grice’a i Strawsona na tę krytykę. Dla ilustracji wagi omawianych problemów, część 4 opisuje wyroki polskich sądów administracyjnych dotyczących interpretacji pojęcia „wdowy” na gruncie art. 20 ust. 3 Ustawy o kombatantach i osobach represjonowanych. W końcowej, 5 części tekstu podjęto próbę wykazania słuszności tezy, że bycie zdaniem analitycznym nie wyklucza sporności i może wymagać merytorycznej argumentacji oraz rozważań teoretycznych. Takie postawienie sprawy otwiera możliwość wykorzystania pojęcia analityczności w analizach pojęciowych prowadzonych w naukach prawnych.

W studiach nad dorobkiem P.F. Strawsona (1919–2006), a zwłaszcza nad jego metafizyką, miałem okazję do wymiany myśli z tym wybitnym przedstawicielem filozofii oksfordzkiej. Toczone wówczas dyskusje, których część znalazła odzwierciedlenie w prywatnej korespondencji oraz w opublikowanej odpowiedzi na jeden z moich artykułów, dotyczyły różnorakich kwestii interpretacyjnych. Trzy wątki tych dyskusji wydają się szczególnie istotne dla uchwycenia sedna Strawsonowskiej filozofii i jej ogólnej orientacji. Pierwszy dotyczył natury analizy filozoficznej, a dokładniej preferowanego przez Strawsona modelu koneksyjnego oraz jego związków z ideą presuponowania pojęć. Drugi wątek wiązał się ze stanowiskiem oksfordzkiego filozofa w sporze o realizm na trzech różnych płaszczyznach: semantycznej, epistemologicznej i metafizycznej. Strawson starał się zajmować w tym sporze stanowisko realistyczne i unikać antyrealizmu w jakiejkolwiek formie, lecz jego realizm miał pod wieloma względami charakter bardzo umiarkowany i zbliżał się do antyrealizmu. Podobnie umiarkowane stanowisko starał się on też zająć w tradycyjnym sporze o uniwersalia, stanowiącym tematykę trzeciego wątku dyskusji. Stanowisko Strawsona sprowadzało się do przyjmowania istnienia powszechników przy jednoczesnym podkreślaniu, że są one obiektami czysto myślowymi i jako takie nie stanowią elementów czasoprzestrzennego świata, w którym żyjemy. Nie da się też zbyt wiele powiedzieć o relacji egzemplifikacji, za sprawą której uniwersalia przejawiają się w świecie. Omówienie i rozwinięcie owych trzech wątków doprowadziło do wniosku, że chociaż Strawson był myślicielem o systematycznych ambicjach poznawczych, to unikał dalekosiężnych uogólnień i radykalnych rozwiązań. W typowo minimalistyczny sposób uchylał się od odpowiedzi na niektóre pytania, zaś rozstrzygnięciem wielu fundamentalnych spraw był dla niego wybór lub zajęcie określonej postawy.

Argumentacja transcendentalna stanowiła dla Petera F. Strawsona istotny fragment jego metody filozoficznej, określanej mianem analizy konektywnej. Zarówno Strawson, jak i jego krytyczni komentatorzy poświęcili wiele wysiłku na ustalenie charakteru, zakresu oraz celów wspomnianej argumentacji. W niniejszym tekście, po pierwsze, rekonstruuję i charakteryzuję podstawowe elementy argumentacji transcendentalnej, wyszczególniając ogólną jej formę, cechy oraz cel, po drugie, rekonstruuję kilka najbardziej reprezentatywnych przykładów rzeczonej argumentacji, po trzecie, odnoszę się do podstawowych zarzutów formułowanych wobec argumentacji transcedentalnej w literaturze przedmiotu, po czwarte wreszcie, konstatuję kilka osobliwości rzeczonej argumentacji, niekiedy przemilczanych przez komentatorów i interpretatorów. Ogólne przesłanie niniejszego tekstu jest umiarkowanie pozytywne: argumentacje transcendentalne są pełnoprawnym sposobem rozumowania w filozofii, w szczególności zaś stanowią – jako część analizy konektywnej – zrozumiałe i usprawiedliwione postępowanie badawcze Strawsona.