Abstrakt
W artykule analizuję i rozwijam obronę teorii sprawiedliwości Johna Rawlsa przed zarzutem konserwatystów głoszącym, że egalitarystyczne koncepcje sprawiedliwości społecznej są wyrazem zawiści. W obronie tej ważne są następujące twierdzenia: (1) treść zasady zróżnicowania nie odpowiada istotnej własności zawiści; (2) strony w sytuacji początkowej nie kierują się zawiścią; (3) żaden z warunków nałożonych na sytuację początkową nie wynika z zawiści. W dalszej kolejności wykazuję, że istnieją racje, by sądzić, że strony w sytuacji początkowej wybrałyby zasadę sprawiedliwości dystrybutywnej bardziej egalitarną od zasady zróżnicowania. Racji tych dostarcza twierdzenie o szacunku dla samego siebie jako głównym dobru podstawowym oraz ujemna korelacja między wielkością nierówności ekonomicznych a stopniem szacunku dla samego siebie posiadanym przez materialnie najgorzej sytuowanych. Argumentuję, że mimo iż treść takiej bardziej egalitarnej zasady sprawiedliwości odpowiadałaby istotnej własności zawiści, to zarzut konserwatystów nadal nie byłby uzasadniony.
Przejdź do artykułu
Bibliografia
Crocker J., Blanton H. (1999), Social Inequality and Self‑Esteem: The Moderating Effects of Social Comparison, Legitimacy, and Contingencies of Self‑Esteem, w: T.R. Tyler, R.M. Kramer, O.P. John (red.), The Psychology of the Social Self, Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates, s. 171–191.
Krauss M.W., Park J.W. (2014), The Undervalued Self: Social Class and Self-‑Evaluation, „Frontiers of Psychology” 5, s. 1–9.
Nozick R. (2010), Anarchia, państwo, utopia, przeł. P. Maciejko, M. Szczubiałka, Warszawa: Fundacja Aletheia.
Rawls J. (2009), Teoria sprawiedliwości. Wydanie nowe, przeł. M. Panufnik, J. Pasek, A. Romaniuk, przekład przejrzał i uzupełnił S. Szymański, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Schoeck H. (1969), Envy: A Theory of Social Behavior, London: Secker and Warburg.
Tesser A. (1988), Toward a Self‑Evaluation Maintenance Model of Social Behavior, „Advances in Experimental Social Psychology” 21, s. 181–227.
Wilkinson R., Pickett K. (2011), The Spirit Level: Why Greater Equality Makes Societies Stronger, New York: Bloomsbury Publishing.
Przejdź do artykułu