Popular sciences

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk

Description

ACADEMIA czasopismo popularnonaukowe Polskiej Akademii Nauk promujące w kraju i za granicą osiągnięcia polskich badaczy. Artykuły w „Academii” pisane są językiem przystępnym dla przedstawicieli różnych dziedzin nauki, ale także dla studentów, uczniów i wszystkich innych czytelników zainteresowanych tematyką popularnonaukową. Od 2005 roku czasopismo ukazuje się w dwóch wersjach językowych (po polsku i po angielsku).

ISSN

1733-8662

Publishers

Polska Akademia Nauk

Redakcja:

Jolanta Iwańczuk (redaktor naczelna)

Daniel Sax (redaktor, tłumacz)

Marcin Pietras (nauki biologiczne i rolnicze)

Justyna Orłowska (dziennikarz)

Dominik Wódz (redakcja językowa)

Andrzej Figatowski (grafika)

Marcin Kmieciński (edycja zdjęć)

Anna Bielec (koordynator projektu)

Rada naukowa:

Marek Konarzewski prezes PAN (przewodniczący)

Dariusz Jemielniak wiceprezes PAN (wiceprzewodniczący)

Andrzej Buko

Katarzyna Czarnecka

Patrycja Dołowy

Paweł Golik

Janusz Jurczak

Tomasz Kapitaniak

Marek Krawczyk

Krzysztof Nowak

Anna Zawadzka

Kontakt

Polska Akademia Nauk

Biuro ds. Komunikacji i Informacji Naukowej

pl. Defilad 1

00-901 Warszawa

academia@pan.pl

www.pan.pl

www.academia.pan.pl

Volumes

Select number

Content

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2007 | Nr 3 (11) 2007 Zmiany

1 Spis treści

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2007 | Nr 3 (11) 2007 Zmiany

Download PDF Download RIS Download Bibtex

2 Od Redakcji

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2007 | Nr 3 (11) 2007 Zmiany | 3

Download PDF Download RIS Download Bibtex

3 Niestałe Słońce

Janusz Sylwester

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2007 | Nr 3 (11) 2007 Zmiany | 4-7

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Nasza najbliższa gwiazda, źródło życia, badana jest systematycznie dopiero od kilkuset lat. Obserwujemy Słońce, aby zrozumieć, co czeka nas jako mieszkańców planety Ziemia w bliższej i dalszej przyszłości. Okazuje się, że Słońce, nie dość, że niestałe, to może nie być wcale naszym najlepszym przyjacielem.

Go to article

Authors and Affiliations

Janusz Sylwester

4 Refleksy na kryształach

Mariusz Jaskólski , Mirosław Gilski

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2007 | Nr 3 (11) 2007 Zmiany | 8-11

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Badany obiekt nie musi dziś znajdować się w zasięgu rąk badacza. Pośrednictwo Internetu i precyzyjna aparatura pomiarowa umożliwiły pierwsze w Polsce badania struktury kryształów białka zanurzonych w ciekłym azocie w Grenoble bez opuszczenia pracowni w Poznaniu.

Go to article

Authors and Affiliations

Mariusz Jaskólski

e-mail:

ORCID:

Mirosław Gilski

5 Dobrego, długiego życia

Irena E. Kotowska

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2007 | Nr 3 (11) 2007 Zmiany | 12-15

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

W Polsce, podobnie jak w innych krajach europejskich, zmienia się struktura wieku ludności: rośnie liczba osób powyżej 60. roku życia, a zarazem zmniejsza się liczba dzieci i młodzieży. Reakcją na ten proces powinny być nie tylko reformy systemów zabezpieczenia społecznego i rynku pracy, ale również zmiana indywidualnych zachowań ludzi.

Go to article

Authors and Affiliations

Irena E. Kotowska

6 Komórkowi czyściciele

Agnieszka Podlaska

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2007 | Nr 3 (11) 2007 Zmiany | 16-19

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Najważniejsze procesy komórkowe rzadko kojarzą się z rozpadem cząsteczek. Tymczasem integralność komórki nie może być zachowana, jeśli reakcjom syntezy nie towarzyszy jednocześnie precyzyjnie regulowana degradacja.

Go to article

Authors and Affiliations

Agnieszka Podlaska

7 Radioaktywność i my

Jerzy W. Mietelski

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2007 | Nr 3 (11) 2007 Zmiany | 20-23

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Poczucie zagrożenia substancjami radioaktywnymi jest jednym z lęków współczesnej cywilizacji. Zwierzę, którym biologicznie jesteśmy, reaguje na zagrożenie dwojako: ,,walcz albo uciekaj". Naturalną reakcją jest podjęcie natychmiastowego działania.

Go to article

Authors and Affiliations

Jerzy W. Mietelski

8 Między światami

Anna Landau

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2007 | Nr 3 (11) 2007 Zmiany | 24-27

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

li Rzeczpospolita była państwem wielonarodowym. Żyli w niej Polacy, Ukraińcy, Białorusini, Niemcy, Żydzi. Ale oprócz nich mieszkali w Polsce ludzie, których nie wykazują żadne statystyki, o których wiadomo w gruncie rzeczy niewiele. To asymilowani Żydzi.

Go to article

Authors and Affiliations

Anna Landau

9 Ryzyko na rynku

Łukasz Stettner

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2007 | Nr 3 (11) 2007 Zmiany | 28-31

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Działalność człowieka jest nieuchronnie związana z ryzykiem. Chcielibyśmy umieć je mierzyć, szacować, a może nawet zmniejszać.

Go to article

Authors and Affiliations

Łukasz Stettner

10 Nauka na eksport

Anna Kicinger

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2007 | Nr 3 (11) 2007 Zmiany | 32-33

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Wielka skala emigracji z Polski po rozszerzeniu Unii Europejskiej pobudziła na nowo dyskusje na temat drenażu mózgów i wyjazdów osób wysoko wykwalifikowanych.

Go to article

Authors and Affiliations

Anna Kicinger

11 Od benzyny do hiacyntu

Maciej Szaleniec

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2007 | Nr 3 (11) 2007 Zmiany | 34-35

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Od blisko dwóch stuleci uczeni i technologowie poszukują coraz lepszych i tańszych metod syntezy, doskonaląc katalizatory - związki przyspieszające i zwiększające wydajność procesów chemicznych. Tymczasem przez miliony lat w organizmach żywych na drodze ewolucji natura wytworzyła niesłychanie wyspecjalizowane katalizatory - enzymy. Dziś chemicy coraz śmielej spoglądają w kierunku żywych organizmów w poszukiwaniu gotowych biokatalizatorów.

Go to article

Authors and Affiliations

Maciej Szaleniec

12 Borem w nowotwory

Agnieszka Olejniczak

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2007 | Nr 3 (11) 2007 Zmiany | 36-37

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Modyfikacje chemiczne cząsteczek będących składnikami żywych komórek są jedną z metod poszukiwania potencjalnych leków. Wielkocząsteczkowe kompleksy zawierające atomy boru mogą na przykład być użyte jako niszczące chore komórki bomby z opóźnionym zapłonem.

Go to article

Authors and Affiliations

Agnieszka Olejniczak

13 Gleba pod kolami

Jerzy Lipiec , Jerzy Rejman

ACADEMIA. Magazyn Polskiej Akademii Nauk | 2007 | Nr 3 (11) 2007 Zmiany | 38-39

Download PDF Download RIS Download Bibtex

Abstract

Pozornie przeciwstawne procesy zgniatania i erozji gleby mają podobne skutki: prowadzą do znacznego jej ubożenia, powodują także obniżenie jakości wód gruntowych oraz zanieczyszczenie środowiska.

Go to article