@ARTICLE{Guzik_Katarzyna_Niezagospodarowane_2024, author={Guzik, Katarzyna and Kamyk, Jarosław and Kot-Niewiadomska, Alicja}, volume={vol. 40}, number={No 1}, journal={Gospodarka Surowcami Mineralnymi - Mineral Resources Management}, pages={105-124}, howpublished={online}, year={2024}, publisher={Komitet Zrównoważonej Gospodarki Surowcami Mineralnymi PAN}, publisher={Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN}, abstract={W artykule przedstawiono wyniki waloryzacji złóż kruszyw piaskowo-żwirowych w Polsce. Celem badań była identyfikacja najbardziej cennych złóż o potencjalnie strategicznym znaczeniu, które wymagają objęcia ochroną. Do analizy wytypowane zostały niezagospodarowane złoża kruszyw żwirowych (zawartość żwiru powyżej 70%) o zasobach powyżej 10 mln ton oraz złoża kruszyw piaskowo-żwirowych (zawartość żwiru 25–70%) o zasobach 20 mln t. Waloryzacja została przeprowadzona przy użyciu dwóch wielkokryterialnych metodyk oceny złóż, z których pierwsza zaproponowana została przez Niecia i Radwanek-Bąk (2013, 2014), a druga opracowana została w ramach projektu MINAT URA 2020 (Galos i in. 2016). Ocenie podlegają w nich kryteria dotyczące stopnia rozpoznania budowy geologicznej, walory surowcowe kopaliny (wielkość i jakość zasobów), atrakcyjność górnicza oraz dostępność złóż dla potrzeb ich przyszłej eksploatacji wynikająca z uwarunkowań środowiskowo-przestrzennych. Spośród 4 110 niezagospodarowanych złóż stanowiących krajową bazę zasobową do produkcji kruszyw piaskowo-żwirowych tylko 8 złóż żwirów oraz 64 złoża piasków i żwirów przekroczyło wyznaczony próg zasobów. W wyniku przeprowadzonej waloryzacji ustalono, że większość analizowanych złóż, które mogą być rozważane jako złoża o potencjalnym znaczeniu strategicznym na poziomie regionalnym, posiada ograniczoną dostępność z uwagi na uwarunkowania środowiskowe i planistyczne. Tylko jedno złoże żwirów oraz 7 złóż kruszyw piaskowo- -żwirowych posiada jednocześnie korzystne walory surowcowe, geologiczno-górnicze, środowiskowe oraz planistyczne. W artykule przedstawiono rekomendacje dotyczące potrzeby dostosowania kryteriów waloryzacji do specyfiki złóż udokumentowanych w grupie piasków i żwirów wykazujących przydatność do produkcji kruszyw.}, type={Article}, title={Niezagospodarowane złoża kruszyw piaskowo-żwirowych o potencjalnym znaczeniu strategicznym w Polsce}, URL={http://www.journals.pan.pl/Content/130741/PDF/Guzik%20i%20inni.pdf}, doi={10.24425/gsm.2024.149306}, keywords={złoża strategiczne, kruszywa piaskowo-żwirowe, złoża niezagospodarowane, waloryzacja}, }